Czas pracy w Wigilię 2023 - Czy pracodawca może skrócić dzień pracy?

Ustawa o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz niektóre inne dni tj. Wigilię, oraz Wielką Sobotę, z dnia 10 stycznia 2018 roku mówi o tym, że wykonywanie pracy w tych dniach w placówkach handlowych jest możliwe jedynie do godziny 14. W 2023 roku Rząd Polski zdecydował o tym, że 24 grudnia 2023 roku był dniem wolnym od pracy. 

Spis treści:

• Czas pracy w Wigilię Świąt Bożego Narodzenia - Do której godziny można pracować?
• Czy pracujemy 24 grudnia 2023? Czy 24 grudnia jest dniem wolnym?
• Co grozi za złamanie przepisów odnośnie czasu pracy w Wigilię?
• Czy Wigilia w 2024 roku będzie dniem wolnym od pracy?
• Czy pracownicy zakładu pracy muszą stawić się w Wigilie do pracy?
• Czy pracodawca może zwolnić pracowników z wykonywania obowiązków 24 grudnia?
• Jak pracujemy w Wigilię w zakładach pracy?

Czas pracy w Wigilię Świąt Bożego Narodzenia - Do której godziny można pracować?

Artykuł 8 Ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz niektóre inne dni mówi o tym, że w dni takie jak Wigilia i Wielka Sobota placówki handlowe funkcjonować mogą jedynie do godziny 14.  Dnia 5 grudnia 2023 roku, weszła w życie ustawa, która przewiduje dzień wolny od pracy jeżeli 24 grudnia - Wigilia wypada w niedzielę. Według ustawy 24 grudnia, który przypada na niedzielę, objęty jest zakazem handlu oraz powierzania zatrudnionym pracownikom wykonywania pracy. 

Wprowadzone przepisy sprawiły, że niedziele handlowe w 2023 roku wypadły na 10 i 17 grudnia. Za nieprzestrzeganie przepisów grozi kara grzywny w wysokości od 1 000 do 100 000 zł. 

Czy pracujemy 24 grudnia 2023? Czy 24 grudnia jest dniem wolnym?

W 2023 roku Wigilia, czyli 24 grudnia przypadła na dzień, jakim była niedziela. Według przepisów z 2018 roku praca w wigilię mogła być wykonywana do godziny 14. Jednak 29 listopada 2023 roku Sejm uchwalił nowelizację ustawy, którą Sejm przyjął bez poprawek. Ustawa została podpisana przez prezydenta 4 grudnia 2023 i tego dnia ogłoszona w Dzienniku Ustaw. 

Przepisy, które zakazują handlu i powierzania wykonywania pracy pracownikom w niedzielę 24 grudnia, weszły w życie 5 grudnia 2023 roku. Oznacza to, że 24 grudnia 2023 roku był dniem wolnym od pracy. Należy wiedzieć, że kolejny raz niedziela 24 grudnia wypada w 2028 roku.

Co grozi za złamanie przepisów odnośnie czasu pracy w Wigilię?

Ustawa wprowadzona 1 marca 2018 roku stopniowo ograniczała możliwość handlu w niedzielę. Należy podkreślić, że od 2020 roku zakaz handlu obowiązuje we wszystkie niedziele z wyłączeniem:

• ostatniej niedzieli stycznia,
• ostatniej niedzieli kwietnia,
• ostatniej niedzieli czerwca,
• ostatniej niedzieli sierpnia,
• niedzieli przed Wielkanocą,
• dwie kolejne niedziele poprzedzające Boże Narodzenie.

Ustawa zakłada, że łącznie w roku przewidzianych jest 7 niedziel, w których nie obowiązuje zakaz handlu. Przepisy przewidują katalog 32 wyłączeń, mówią one o tym, że zakaz handlu nie obejmuje m.in. działalności pocztowej - jeżeli przychody z tej działalności stanowią co najmniej 40% przychodów ze sprzedaży danej placówki, cukierni, lodziarni, stacji paliw, kwiaciarni, kawiarni czy punktów z prasą. 

Przedsiębiorcy, którzy łamią zakaz handlu w niedzielę, mogą zostać ukarani karą grzywny od 1 000 zł do 100 000 zł. Osoby, które przepisy łamią notorycznie, mogą zostać ukarane karą ograniczenia wolności. 

Czy Wigilia w 2024 roku będzie dniem wolnym od pracy?

Należy podkreślić, że w Święta Bożego Narodzenia 2024 roku, ustawowo pracownikom przysługiwać będą dni wolne od pracy 25 grudnia i 26 grudnia. W dniu 24 grudnia 2024 roku (wtorek), wykonywanie pracy będzie możliwe jedynie do godziny 14.

Czy pracownicy zakładu pracy muszą stawić się w Wigilie do pracy?

Wiemy już, jak wygląda sytuacja pracowników zatrudnionych w sklepach. Jaka jest jednak sytuacja osób pracujących w zakładach pracy? Należy podkreślić, że 24 grudnia nie jest dniem wolnym od pracy. Oznacza to, że pracownik musi stawić się tego dnia w pracy. Należy również podkreślić, że pracodawca może wymagać od pracownika pozostania w pracy w określonych godzinach. 

Aby pracownik uzyskał dzień wolny, może wystąpić o urlop wypoczynkowy. Należy jednak pamiętać, że pracodawca musi wyrazić na niego zgodę. Pracownik może skorzystać z prawa urlopu na żądanie - należy jednak pamiętać, że pracownikom przysługują jedynie 4 takie dni w roku.

Czy pracodawca może zwolnić pracowników z wykonywania obowiązków 24 grudnia?

Pracodawca może zwolnić swoich pracowników z wykonywania pracy 24 grudnia lub skrócić godziny wykonywania pracy. W obu przypadkach pracodawca jednostronnie nakazując dzień wolny lub skrócenie czasu pracy nie może obniżyć wynagrodzenia pracownika za wykonywaną pracę. Pracodawca może również wyrazić zgodę na wcześniejsze opuszczenie stanowiska pracy - na prośbę pracownika. W tym przypadku pracownikowi należy się jedynie wynagrodzenie za wykonaną pracę. 

Pracodawca ma prawo zawrzeć przepisy dotyczące wykonywania pracy 24 grudnia w przepisach wewnątrzzakładowych. W regulaminie może znaleźć się zapis, mówiący o tym, że pracownicy mają dzień wolny 24 grudnia, jednak w zamian za to muszą stawić się do pracy w inny określony dzień. 

Więcej na temat tworzenia umów dowiesz się z poniższego szkolenia. Kliknij grafikę i sprawdź program:

Maciej Derwisz

Trener

Wykładowca z wieloletnim doświadczeniem. Specjalista z zakresu rachunkowości finansowej, zarządczej i podatkowej.  Ekspert wykorzystania programu Microsoft Excel w pracy działów księgowo-kadrowych.

Dowiedz się więcej