Zmiany w Kodeksie Pracy w 2025 - co warto wiedzieć po nowelizacji Kodeksu Pracy?

Zmiany w Kodeksie Pracy w 2025 - co warto wiedzieć po nowelizacji Kodeksu Pracy?

2025 rok przynosi wiele zmian, w tym nowelizacje Kodeksu pracy. Proponowane przez ustawodawcę zmiany wpłyną zarówno na życie pracowników, jak i pracodawców. Przeczytaj artykuł i dowiedz się, jakie zmiany w Kodeksie Pracy zostaną wprowadzone w 2025 roku. W naszym artykule znajdziesz odpowiedzi m.in. na pytania dotyczące wzrostu płacy minimalnej, dodatkowego dnia wolnego oraz urlopu macierzyńskiego dla rodziców wcześniaków. 

Spis treści:

Nowelizacja Kodeksu Pracy od 2025 roku - co się zmieni?

Minimalne wynagrodzenie w 2025 roku idzie do góry

Jedną ze zmian wprowadzonych w Kodeksie pracy w 2025 roku jest wzrost płacy minimalnej. Od 1 stycznia 2025 roku płaca minimalna wynosi 4666 zł brutto. Przypomnijmy, że wynagrodzenie minimalne w stosunku do końca 2024 roku wzrosło o 366 zł. Minimalna płaca za wykonaną pracę “na rękę” w 2025 roku wyniesie więc 3510,92 zł. Co więcej, nowe przepisy gwarantują, że minimalna stawka godzinowa wynosi obecnie 30,50 zł.

Projekt nowelizacji Kodeksu Pracy zmienia również reguły o układach zbiorowych pracy i porozumieniach zbiorowych

Jednak to nie jedyne zmiany, które wprowadzone będą w prawie pracy w bieżącym roku. 1 stycznia 2025 roku weszła również w życie ustawa o układach zbiorowych pracy i porozumieniach zbiorowych. Celem wprowadzonych zmian jest usprawnienie negocjacji między związkami zawodowymi a pracodawcami.

Od 1 stycznia 2025 zmienia się również wysokość pożyczek dla przedsiębiorców

Dodatkowo od początku stycznia bieżącego roku zaczęły obowiązywać przepisy dotyczące wyższych pożyczek dla przedsiębiorców, którzy zdecydują się tworzyć miejsca pracy dla osób z niepełnosprawnością. 

Duże zmiany w Kodeksie Pracy w 2025 w zakresie L4

Nowelizacja przepisów zakłada dopuszczenie incydentalnych czynności zawodowych podczas przebywania na zwolnieniu lekarskim. Incydentalne czynności zawodowe należy rozumieć poprzez sporadyczne odebranie telefonu służbowego lub odpisanie na maila. Zgodnie z wprowadzonymi czynnościami za incydentalne czynności wykonywane sporadycznie uznać można:

  • złożenie podpisu na pilnych dokumentach np. fakturach,
  • przekazanie współpracownikom ważnych informacji lub kodów dostępu,
  • udzielenie informacji, które są kluczowe w kontynuacji projektu,
  • odebranie pilnego telefonu lub odpisanie na ważnego maila.

Incydentalne czynności służbowe to te, których nie da się przełożyć na późniejszy czas i wymagają natychmiastowego działania, gdyż ich zaniechanie może generować straty. Co więcej, należy pamiętać, że podjęcie sporadycznej czynności nie może negatywnie wpływać na cały proces leczenia.

Co uniemożliwia wprowadzenie nowych przepisów?

Warto również zauważyć, że wprowadzenie nowych przepisów uniemożliwia już podważenie zasadności zwolnień, gdy pracownik podczas choroby udaje się do apteki, podstawowe produkty spożywcze, czy na wizytę lekarską.

Zmiany w dodatkach i zasiłku chorobowym

Jednak jedną z najbardziej rewolucyjnych zmian jest wprowadzenie możliwości pobierania zasiłku chorobowego z jednego miejsca pracy, przy równoczesnym wykonywaniu obowiązków służbowych w drugim miejscu zatrudnienia. Takie rozwiązanie jest możliwe np. w sytuacji, gdy nauczyciel plastyki pracujący stacjonarnie w szkole zachoruje na zapalenie krtani, jednak dodatkowo pracuje jako grafik komputerowy zdalnie. W tym przypadku pracę zdalną nadal może wykonywać bez konieczności nadwyrężania głosu. 

Zgodnie z obowiązującymi przepisami ZUS otrzyma również szersze uprawnienia do weryfikacji zasadności zwolnień lekarskich. 

Jawność wynagrodzenia za pracę – od kiedy obowiązuje?

7 stycznia do Sejmu trafił projekt ustawy dotyczący jawności wynagrodzeń. Co ulegnie zmianie, jeżeli Sejm uchwali nowelizację przepisów?

  • Celem projektu nowelizacji jest zobligowanie pracodawców do umieszczania kwoty wynagrodzenia w ogłoszeniach o pracę na dane stanowisko.
  • Co więcej, zgodnie z założeniami projektu ustawy, pracodawca nie tylko zobowiązany będzie do podania kwoty wynagrodzenia, ale i wskazania jego minimalnej i maksymalnej wysokości.
  • Dodatkowo osoby ubiegające się o pracę będą miały prawo otrzymać informację dotyczącą początkowego wynagrodzenia lub jego przedziału na dane stanowisko, które oparte ma być na obiektywnych i neutralnych pod względem płci kryteriach.

Wprowadzenie jawności wynagrodzeń zakłada również możliwość jawności wynagrodzenia w czasie trwania stosunku pracy. Oznacza to, że pracownicy mają otrzymać prawo do wnioskowania o udzielenie informacji dotyczących indywidualnego poziomu wynagrodzenia oraz średnich poziomów płacy z podziałem na płeć w odniesieniu do pracowników wykonujących taką samą pracę. 

Chcesz dowiedzieć się więcej?

Kliknij grafikę poniżej i poznaj program szkolenie: Kompendium wiedzy kadrowego

Czas pracy na umowach cywilnoprawnych będzie powiązany z ustalaniem stażu pracy

To wyczekiwana zmiana w Kodeksie pracy, która najprawdopodobniej wejdzie w życie jednak dopiero z początkiem 2026 roku. To niezwykle ważna zmiana, która zakłada, że do stażu pracy wliczać się będą okresy zatrudnienia nie tylko na podstawie umowy o pracę, ale i umów zlecenie, świadczenia usług, umów agencyjnych, czy okresy prowadzenia działalności gospodarczej. 

Zmiana ta pozytywnie wpływać będzie na długość stażu pracy wielu pracowników, co decydować będzie m.in. o wysokości świadczeń, czy prawie do 26-dniowego urlopu. 

Wigilia dniem wolnym od pracy 2025

Początek stycznia przyniósł również dodatkowy dzień wolny od pracy w 2025 roku. Mowa oczywiście o Wigilii Bożego Narodzenia, która wypada 24 grudnia. 

Nowelizacja przepisów sprawiła, że wymiar czasu pracy w 2025 roku wynosi 1992 godziny, co przekłada się na 249 dni pracy w wymiarze 8 godzin dziennie. 

Dni wolne od pracy w 2025 roku zgodnie z Prawem Pracy to:

  • 1 stycznia – Nowy Rok,
  • 6 stycznia – Święto Trzech Króli,
  • 20 kwietnia – Wielkanoc,
  • 21 kwietnia – Pierwszy dzień Wielkiej Nocy,
  • 1 maja – Święto Państwowe,
  • 3 maja – Święto Narodowe Trzeciego Maja,
  • 8 czerwca – Zielone Świątki,
  • 19 czerwca – Boże Ciało,
  • 15 sierpnia – Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny,
  • 1 listopada – Wszystkich Świętych,
  • 11 listopada – Święto Niepodległości,
  • 24 grudnia – Wigilia Bożego Narodzenia,
  • 25 grudnia – pierwszy dzień Świąt Bożego Narodzenia,
  • 26 grudnia – drugi dzień Świąt Bożego Narodzenia.

Nowa definicja mobbingu

W 2025 roku ma wejść w życie uproszczona definicja mobbingu, która nie uległa zmianie w ciągu ostatnich lat. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w projekcie nowelizacji przepisów zakłada również, że za podstawową cechę mobbingu uznać należy uporczywe nękanie pracownika. Dodatkowo podstawowym założeniem jest również uniezależnienie możliwości stwierdzenia mobbingu od intencjonalności działania sprawcy, czy wystąpienia określonego skutku. Co więcej, zmiana definicji ma wykluczać zachowania incydentalne i jednorazowe.

Jakie uprawnienia zyskują pracodawcy?

Projekt nowelizacji przepisów zakłada również określenie działań mających na celu przeciwdziałanie mobbingowi oraz nałożenie na pracodawców obowiązku podejmowania działań prewencyjnych mających na celu wykrywanie i przeciwdziałanie mobbingowi. 

Dodatkowy urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków

Nowelizacja Kodeksu pracy, która nastąpiła w 2025 roku, zapewnia dodatkowy urlop macierzyński dla rodziców wcześniaków oraz dzieci, które wymagają dłuższej hospitalizacji. Zmiana ta ma zapewnić dodatkowy czas dla rodziców, których dzieci wymagają dodatkowej opieki związanych z trudnymi okolicznościami. 

Wymiar urlopu macierzyńskiego dla rodziców wcześniaków ma odpowiadać długości hospitalizacji dziecka. Maksymalnie wynosić ma on od 8. do 15. tygodni. Czas ten zależny jest od tygodnia ciąży, w którym nastąpił poród oraz masy urodzeniowej wcześniaka. Urlop ten udzielany ma być na wniosek pracownika.  

  • Do 15 tygodni po porodzie – jeśli poród nastąpił przed ukończeniem 28. tygodnia ciąży lub z masą urodzeniową nie większą niż 1000 g.
  • Do 8 tygodni po porodzie – jeśli poród nastąpił po ukończeniu 28. tygodnia a przed ukończeniem 36. tygodnia ciąży i z masą urodzeniową większą niż 1000 g.
  • do 8 tygodni po porodzie – jeśli poród nastąpił po ukończeniu 37. tygodnia ciąży, jednak dziecko wymaga hospitalizacji do 8. tygodnia po porodzie.

Co z krótszym tygodniem pracy?

Rząd nie wydał jeszcze jednoznacznej deklaracji dotyczącej krótszego tygodnia pracy. Stale rozważane są dwie możliwości:

  1. Skrócenie tygodnia pracy do 4 dni zachowując 40-godzinny wymiar pracy tygodniowo,
  2. Skrócenie tygodniowego wymiaru pracy z 40 do 35 godzin tygodniowo.

Wprowadzenia zmian w tym zakresie nie należy spodziewać się jednak w bieżącym roku. 

Ile dni urlopu w 2025?

W 2025 roku pracownicy skorzystają z 14 dni ustawowo wolnych od pracy, które wynikają ze świąt państwowych i religijnych. Pracownicy w zależności od stażu pracy mogą skorzystać z 20 dni urlopu wypoczynkowego (jeżeli staż pracy jest mniejszy niż 10 lat) lub 26 dni urlopu wypoczynkowego (jeżeli pracownik ma staż pracy dłuższy niż 10 lat). 

Rząd nie przewiduje w 2025 roku wydłużenia urlopów wypoczynkowych. 

Jednak pracownicy mogą również skorzystać z:

  • 4 dni urlopu na żądanie,
  • urlopów okolicznościowych w przypadkach takich jak śmierć bliskiej osoby lub narodziny dziecka.

Kogo obowiązuje ustawa o sygnalistach?

Ustawa o sygnalistach obowiązuje podmioty prawne, które w dniu 1 stycznia lub 1 lipca danego roku zatrudniają co najmniej 50 pracowników wykonujących pracę zarobkową na rzecz pracodawcy – do tej liczby należy wliczać pracowników w przeliczeniu na pełne etaty lub pracowników świadczących pracę na innej podstawie niż umowa o pracę, o ile nikt inny nie wykonuje tego rodzaju pracy.  Przepis ten nie dotyczy jednak podmiotów, które działają w sektorze finansowych – fundusze inwestycyjne czy banki. Instytucje te są zobowiązane do utworzenia kanałów zgłoszeń w każdym przypadku. 

Sankcję za brak wewnętrznej procedury dokonywania zgłoszeń naruszeń prawa grożą od 1 stycznia 2025 roku. 

Czy pracodawca może badać pracownika alkomatem?

Jednym z obowiązków pracodawcy jest zapewnienie pracownikom bezpieczeństwa w miejscu pracy. Nie jest to możliwe, gdy pracownik stawi się do pracy pod wpływem środków odurzających. Zatem w 2025 roku pracodawca, który posiada podejrzenia, że pracownik wykonuje obowiązki zawodowe w stanie nietrzeźwości, ma prawo zarządzić badanie alkomatem. 

Należy jednak pamiętać, że pracownik musi wyrazić zgodę na przeprowadzenie badania alkomatem.

Zmiany w Kodeksie Pracy - podsumowanie

Rynek pracy się zmienia, ale zasady jego regulowania również. W roku 2025 wejdzie wiele zmian w zakresie zatrudnień na podstawie umów, równego traktowania, okresu wykonywania pracy, praw pracowniczych, rozliczania składek i wielu innych aspektów. Dlatego też warto się do tego dobrze przygotować.

Chcesz dowiedzieć się więcej i dobrze przygotować się na wyzwania 2025 roku?

Kliknij grafikę poniżej i poznaj program szkolenia: Kadry i płace w 2025r. w pigułce

 

Kalina Kaczmarek
Kalina Kaczmarek

Trener

Ekspert prawa pracy z 20 letnim doświadczeniem; prowadzi działalność konsultingowo - szkoleniową w zakresie "twardego HR". W latach 2001-2018 była pracownikiem Państwowej Inspekcji Pracy - Okręgowego Inspektoratu Pracy w Gdańsku, na stanowiskach inspektora pracy a następnie starszego inspektora pracy. Doświadczony trener współpracujący z firmami szkoleniowymi, specjalizuje się w problematyce prawnej ochronie pracy, doradca i stały współpracownik wielu przedsiębiorstw i instytucji.