1. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania prowadzi:
1) listę arbitrów w zakresie egzaminu maturalnego do rozpatrywania odwołań, o których mowa w art. 44zzz ust. 7;
2) listę arbitrów w zakresie egzaminu zawodowego do rozpatrywania odwołań, o których mowa w art. 44zzzt ust. 7.
2. Wpis na listy arbitrów, o których mowa w ust. 1, następuje na wniosek osoby zainteresowanej.
3. Na listę arbitrów w zakresie egzaminu maturalnego może być wpisana osoba, która:
1) jest egzaminatorem wpisanym do ewidencji egzaminatorów, o której mowa w art. 9c ust. 2 pkt 7, w zakresie przeprowadzania egzaminu maturalnego, pełniła funkcję przewodniczącego zespołu egzaminatorów, o którym mowa w art. 44zzu ust. 4, w zakresie danego przedmiotu w co najmniej 3 latach, posiada kompetencje w dziedzinie technologii informacyjno- -komunikacyjnych i otrzymała rekomendację dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej potwierdzającą posiadanie doświadczenia zapewniającego należyte wykonywanie obowiązków arbitra albo
2) posiada co najmniej stopień doktora w dziedzinie nauki lub sztuki, związanych z przedmiotem, z którego jest przeprowadzany egzamin maturalny, jest zatrudniona w instytucie badawczym, jednostce naukowej Polskiej Akademii Nauk, Polskiej Akademii Umiejętności lub szkole wyższej, posiada co najmniej pięcioletnie doświadczenie w pracy dydaktycznej, posiada kompetencje w dziedzinie technologii informacyjno-komunikacyjnych i otrzymała rekomendację instytutu badawczego, jednostki naukowej Polskiej Akademii Nauk, Polskiej Akademii Umiejętności, szkoły wyższej, stowarzyszenia naukowego lub komitetu głównego olimpiady przedmiotowej z przedmiotu, z którego jest przeprowadzany egzamin maturalny.
4. Na listę arbitrów w zakresie egzaminu zawodowego może być wpisana osoba, która:
1) jest egzaminatorem wpisanym do ewidencji egzaminatorów, o której mowa w art. 9c ust. 2 pkt 7, w zakresie przeprowadzania egzaminu zawodowego, pełniła funkcję przewodniczącego zespołu egzaminatorów, o którym mowa w art. 44zzzn ust. 6, posiada kompetencje w dziedzinie technologii informacyjno-komunikacyjnych i otrzymała rekomendację dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej potwierdzającą posiadanie doświadczenia zapewniającego należyte wykonywanie obowiązków arbitra albo
2) jest egzaminatorem wpisanym do ewidencji egzaminatorów, o której mowa w art. 9c ust. 2 pkt 7, w zakresie przeprowadzania egzaminu zawodowego przez co najmniej rok przed dniem złożenia wniosku o wpis na listę arbitrów, posiada kompetencje w dziedzinie technologii informacyjno- -komunikacyjnych i otrzymała rekomendację dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej potwierdzającą posiadanie doświadczenia zapewniającego należyte wykonywanie obowiązków arbitra, albo
3) posiada co najmniej stopień doktora w dziedzinie nauki lub sztuki, związanych z danym zawodem, jest zatrudniona w instytucie badawczym, jednostce naukowej Polskiej Akademii Nauk, Polskiej Akademii Umiejętności lub szkole wyższej, posiada co najmniej pięcioletnie doświadczenie w pracy dydaktycznej, posiada kompetencje w dziedzinie technologii informacyjno-komunikacyjnych i otrzymała rekomendację instytutu badawczego, jednostki naukowej Polskiej Akademii Nauk, Polskiej Akademii Umiejętności, szkoły wyższej, stowarzyszenia naukowego lub komitetu głównego turnieju lub olimpiady tematycznej związanych z wybraną dziedziną wiedzy, albo
4) jest specjalistą z zakresu danego zawodu, posiada kompetencje w dziedzinie technologii informacyjno-komunikacyjnych i otrzymała rekomendację organizacji pracodawców reprezentatywnych w rozumieniu art. 24 ustawy z dnia 24 lipca 2015 r. o Radzie Dialogu Społecznego i innych instytucjach dialogu społecznego (Dz. U. z 2018 r. poz. 2232, z późn. zm.2) ).
(2.) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2020 r. poz. 568 i 2157, z 2021 r. poz. 2445, z 2022 r. poz. 2666 oraz z 2023 r. poz. 1586 i 1723.
5. Na listy arbitrów, o których mowa w ust. 1, nie może być wpisana osoba będąca pracownikiem Centralnej Komisji Egzaminacyjnej lub okręgowej komisji egzaminacyjnej.
6. Osoba, o której mowa w ust. 3 pkt 2 i ust. 4 pkt 3 i 4, może być wpisana na listę arbitrów, jeżeli:
1) ma pełną zdolność do czynności prawnych i korzysta z pełni praw publicznych;
2) nie toczy się przeciwko niej postępowanie karne w sprawie o umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub postępowanie dyscyplinarne;
3) nie była skazana prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe;
4) nie była prawomocnie ukarana karą dyscyplinarną.
7. Listy arbitrów zawierają:
1) imię (imiona) i nazwisko arbitra;
2) w przypadku listy arbitrów, o której mowa w ust. 1 pkt 1 – nazwę przedmiotu, z którego jest przeprowadzany egzamin maturalny, w zakresie którego dana osoba jest arbitrem;
3) w przypadku listy arbitrów, o której mowa w ust. 1 pkt 2 – nazwę zawodu, zgodnie z klasyfikacją zawodów szkolnictwa branżowego, o której mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 46 ust. 1 ustawy – Prawo oświatowe, oraz oznaczenia wszystkich kwalifikacji wyodrębnionych w tym zawodzie, w zakresie których dana osoba jest arbitrem; jeżeli co najmniej jedna z tych kwalifikacji wyodrębnionych w danym zawodzie została
wyodrębniona jako kwalifikacja wspólna z innym zawodem lub zawodami, lista arbitrów obejmuje dodatkowo nazwę tego zawodu lub zawodów oraz oznaczenie tej kwalifikacji;
4) stopień lub tytuł w dziedzinie nauki lub sztuki, jeżeli arbiter taki stopień lub tytuł posiada;
5) nazwę podmiotu, który udzielił rekomendacji, o której mowa w ust. 3 i 4;
6) numer wpisu.
8. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania skreśla arbitra z listy arbitrów:
1) na wniosek arbitra;
2) w przypadku utraty przez arbitra zdolności do czynności prawnych lub utraty pełni praw publicznych;
3) w przypadku skazania arbitra prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe;
4) w przypadku gdy toczy się przeciwko arbitrowi postępowanie karne w sprawie o umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub postępowanie dyscyplinarne;
5) w przypadku prawomocnego ukarania arbitra karą dyscyplinarną;
6) w przypadku śmierci arbitra;
7) w przypadku skreślenia z ewidencji egzaminatorów, o której mowa w art. 9c ust. 2 pkt 7;
8) w przypadku cofnięcia rekomendacji, o której mowa w ust. 3 i 4;
9) w przypadku utraty zatrudnienia w instytucie badawczym, jednostce naukowej Polskiej Akademii Nauk, Polskiej Akademii Umiejętności lub szkole wyższej – w przypadku arbitrów, o których mowa w ust. 3 pkt 2 i ust. 4 pkt 3;
10) w przypadku zatrudnienia w Centralnej Komisji Egzaminacyjnej lub okręgowej komisji egzaminacyjnej;
11) w przypadku dokonania wpisu na listę z naruszeniem prawa. 9. Arbiter ma obowiązek niezwłocznie poinformować ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania o zaistnieniu okoliczności, o których mowa w ust. 8 pkt 2–5 i pkt 7–10.
10. Na wniosek dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej minister właściwy do spraw oświaty i wychowania może skreślić arbitra z listy arbitrów, jeżeli:
1) arbiter dwukrotnie, bez uzasadnienia, odmówił wykonania zadań związanych z rozpatrzeniem odwołania, o którym mowa w art. 44zzz ust. 7 albo art. 44zzzt ust. 7;
2) arbiter dwukrotnie, bez uzasadnienia, przekroczył termin wyznaczony przez dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej na rozpatrzenie odwołania, o którym mowa w art. 44zzz ust. 7 albo art. 44zzzt ust. 7;
3) arbiter, podejmując rozstrzygnięcie w odniesieniu do zadania lub zadań egzaminacyjnych, nie przestrzega zasad oceniania rozwiązań zadań, o których mowa w art. 9a ust. 2 pkt 2.
11. Listy arbitrów są podawane do publicznej wiadomości na stronie internetowej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania.
