Wymiar czasu pracy pracowników medycznych w 2024 roku – Co musisz wiedzieć?

Kodeks pracy określa normy czasu pracy dla większości pracowników. Należy jednak pamiętać, że tzw. “biały personel” objęty jest szczególnymi normami. Sprawdź, jaki jest czas pracy pracowników medycznych w 2024 roku.

Spis treści:

• Ustawa o działalności leczniczej – o czym mówi?
• Definicja podmiotu leczniczego
• Normy czasu pracy pracowników w podmiotach leczniczych
• Rozkłady czasu pracy pracowników w podmiotach leczniczych
• Odpoczynki dobowe i tygodniowe pracowników w podmiotach leczniczych
• Dyżury pracowników w podmiotach leczniczych
• Nocne godziny pracy pracowników w podmiotach leczniczych
• Czym jest gotowość do udzielania świadczeń medycznych i kogo dotyczy?
• Klauzula opt-out pracowników w podmiotach leczniczych

Ustawa o działalności leczniczej – o czym mówi?

Czas pracy pracowników medycznych uregulowany został w Ustawie z dnia 15 kwietnia 2011 roku o działalności leczniczej. Ustawa o działalności leczniczej mówi m.in. o zasadach wykonywania działalności leczniczej, zasadach funkcjonowania podmiotów (którzy nie są przedsiębiorcami), które wykonują działalność leczniczą, normach czasu pracy pracowników podmiotów leczniczych, zasadach kontroli nad wykonywaniem działalności leczniczej i podmiotami, które wykonują tę działalność oraz zasadach prowadzenia spisu podmiotów, które wykonują działalność leczniczą.

Definicja podmiotu leczniczego

Według definicji podmiotami leczniczymi są m.in. samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej, instytuty badawcze, przedsiębiorcy w rozumieniu przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, jednostki wojskowe – w zakresie, w jakim wykonują działalność leczniczą oraz fundacje i stowarzyszenia. Wszystko to dokładnie zostało określone w art. 4 Ustawy o działalności leczniczej.

Normy czasu pracy pracowników w podmiotach leczniczych

Ustawa o działalności leczniczej reguluje czas pracy pracowników zatrudnionych w podmiocie leczniczym. Omawiane normy opisane zostały w art. 93 Ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 roku. Ustawodawca wyodrębnił trzy grupy pracowników w podmiotach leczniczych, są to:

• pracownicy medyczni,
• pracownicy techniczni, pracownicy obsługi i pracownicy gospodarczy,
• pracownicy niewidomi, którzy zatrudnieni są na stanowiskach, które wymagają kontaktu z pacjentem.

Według Ustawy o działalności leczniczej czas pracy pracowników medycznych nie może przekraczać 7 godzin 35 minut na dobę. Przeciętnie czas pracy pracowników medycznych nie może przekroczyć przeciętnie 37 godzin 55 minut na tydzień w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy, który został przyjęty w okresie rozliczeniowym. 

Dokument ten określa, że czas pracy pracowników technicznych, pracowników obsługi i pracowników gospodarczych nie może przekraczać 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin na tydzień w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym.

Czas pracy pracowników niewidomych zatrudnionych na stanowiskach, które wymagają kontaktu z pacjentem, nie może przekraczać 6 godzin na dobę. Czas pracy tej grupy pracowników nie może przekraczać 6 godzin na dobę i przeciętnie 30 godzin na tydzień w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym. 

Dodatkowo należy pamiętać o tym, że okres rozliczeniowy nie może przekraczać 3 miesięcy.

Więcej na temat czasu pracy w podmiotach leczniczych dowiesz się z poniższego szkolenia. Kliknij w grafikę i poznaj jego program:

Rozkłady czasu pracy pracowników w podmiotach leczniczych

Art. 94 Ustawy o działalności leczniczej mówi, że czas pracy pracowników podmiotów leczniczych może zostać przedłużony do 12 godzin w uzasadnionych rodzajem pracy lub jej organizacją przypadkach. Należy jednak podkreślić, że czas pracy pracowników medycznych nie może przekraczać przeciętnie 37 godzin 55 minut w przeciętnym tygodniu w przyjętym okresie rozliczeniowym. W przypadku pracowników niemedycznych czas pracy w przeciętnym tygodniu w przyjętym okresie rozliczeniowym nie może przekraczać 40 godzin tygodniowo. 

Należy podkreślić, że przedłużony dobowy wymiar czasu pracy nie może objąć pracowników niewidomych, którzy zatrudnieni zostali na stanowiskach, które wymagają kontaktu z pacjentem. 

Dodatkowo należy pamiętać, że okres rozliczeniowy nie może być dłuższy niż miesiąc. Jedynie w uzasadnionych przypadkach może zostać on wydłużony maksymalnie do 4 miesięcy. Co ważne, rozkład czasu pracy powinien być stosowany na podstawie harmonogramów pracy. One zaś ustalane powinny być dla przyjętego okresu rozliczeniowego. Harmonogram pracy powinien określać dni i godziny pracy oraz dni wolne od pracy dla poszczególnych pracowników. Należy jednak podkreślić, że w przypadku kobiet w ciąży oraz osób opiekujących się dzieckiem do lat 4 wymiar czasu pracy w omawianym rozkładzie czasu pracy nie może przekraczać 8 godzin na dobę.

Odpoczynki dobowe i tygodniowe pracowników w podmiotach leczniczych

Ustawa o działalności leczniczej szczegółowo określa  prawo do odpoczynku pracowników zatrudnionych w podmiotach medycznych. Odpoczynki dobowe i tygodniowe pracowników w podmiotach leczniczych:

• Prawo do co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku przysługuje pracownikom w każdej dobie.
• 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku powinno zostać udzielonych pracownikowi, który pełnił dyżur medyczny od razu po zakończeniu pełnienia dyżuru medycznego.
• W każdym tygodniu pracownik ma prawo do 35 godzin odpoczynku, który obejmuje co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku dobowego.
• Pracownik ma prawo do 24 godzin nieprzerwanego odpoczynku, który udzielony jest w okresie rozliczeniowym nie dłuższym niż 14 dni, w przypadku uzasadnionym organizacją pracy pracowników. Mowa o nich w art. 95 ust. 1 i 1a.

Dyżury pracowników w podmiotach leczniczych

Ustawa o działalności leczniczej określa, że dyżur medyczny wykonywany jest poza normalnymi godzinami pracy. Czynności zawodowe wykonywane są przez pracowników, którzy posiadają wyższe wykształcenie, wykonują zawód medyczny oraz są zatrudnieni w podmiocie leczniczym, który wykonuje stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne.

Należy podkreślić, że dyżur medyczny wlicza się do wymiaru czasu pracy. Należy zauważyć, że dyżur medyczny to zaplanowany element organizacji czasu pracy, o którym pracownik powinien zostać poinformowany z wyprzedzeniem. 

Poznaj nowe zasady pracy przy monitorach ekranowych. Kliknij grafikę poniżej i sprawdź program szkolenia:

Nocne godziny pracy pracowników w podmiotach leczniczych

Dodatek w wysokości 65% stawki godzinowej wynagrodzenia zasadniczego przysługuje pracownikom, którzy wykonują zawód medyczny w systemie pracy zmianowej, którzy zatrudnieni są w podmiocie leczniczym, który wykonuje działalność leczniczą w rodzaju stacjonarnym i całodobowym świadczeniu usług. Dodatek ten obliczany jest za każdą godzinę pracy w porze nocnej zgodnie z art. 98 ust. 3.

Należy pamiętać, że jeżeli praca w nocy nie jest wykonywana w ramach dyżuru, podmioty lecznicze zobowiązane są do wypłaty dodatku za pracę w nocy zgodnie z art. 151 Kodeksu Pracy. 

Czym jest gotowość do udzielania świadczeń medycznych i kogo dotyczy?

Pracownik, który posiada wyższe wykształcenie i który wykonuje zawód medyczny, zatrudniony w podmiocie leczniczym, który wykonuje działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne, może być zobligowany do pozostawania w gotowości do udzielania świadczeń medycznych. W takim przypadku pracownik nie musi przebywać w miejscu pracy. 

Gotowość do udzielenia świadczeń medycznych oznacza, że pracownik może przebywać w dowolnym miejscu np. w domu, jednak musi pozostawać w stałym kontakcie z placówką, a w sytuacji, w której niezbędna będzie jego obecność w pracy, pracownik musi zjawić się w placówce leczniczej najszybciej jak to możliwe. Osoby pozostające w gotowości do udzielenia świadczeń medycznych dostają wynagrodzenie w wysokości 50% stawki godzinowej wynagrodzenia zasadniczego. 

Klauzula opt-out pracowników w podmiotach leczniczych

Pracownik, który posiada wyższe wykształcenie i który wykonuje zawód medyczny, zatrudniony w podmiocie leczniczym, który wykonuje działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne, za sprawą klauzuli opt-out wyraża zgodę na pracę, która przekracza wymiar 48 godzin w tygodniu, uwzględniając okres rozliczeniowy, który wynosi 4 miesiące. 

Pracownik powinien wyrazić zgodę na pełnienie dyżurów, które przekraczają 48 godzin w tygodniu dobrowolnie. Zgoda ta powinna zostać spisana na piśmie przed ustaleniem harmonogramu dyżurów. 

Podsumowanie

Podsumowując, wymiar czasu pracy pracownika medycznego,  który posiada wyższe wykształcenie i zatrudniony jest w placówce leczniczej, która wykonuje działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe w przeciętnym okresie rozliczeniowym nie może przekroczyć 7 godzin 35 minut na dobę i przeciętnie 37 godzin 55 minut na tydzień w przeciętnym pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym. W uzasadnionych przypadkach dopuszcza się stosowanie przedłużonego wymiaru czasu pracy do 12 godzin na dobę.

Chcesz przygotować się do obsługi kadrowo-płacowej i wydajniej pracować w programie EXCEL?

Kliknij grafikę poniżej i sprawdź program szkolenia:

Adriana Głuchowska

Trener

Ekspert z wieloletnim doświadczeniem, współpracujący z najlepszymi ośrodkami szkoleniowymi w Polsce. Niezależny konsultant z dziedziny finansów publicznych oraz prawa pracy. Od lat zajmuje się opracowywaniem i wdrażaniem procedur w instytucjach sektora finansów publicznych w tym Polityk Bezpieczeństwa Informacji dla sektora publicznego. Jako głos doradczy i ekspert na co dzień rozwiązuje nietypowe problemy z praktyki Przedsiębiorstw i Urzędów. Od 1998 roku przeszkoliła ponad kilkanaście tysięcy osób, przeprowadzając setki szkoleń.  

Dowiedz się więcej