1. Kwota wydatków na dany rok organów i jednostek, o których mowa w art. 9 pkt 1–3, 5–9, 15, państwowych osób prawnych, o których mowa w art. 9 pkt 14, a także funduszy utworzonych, powierzonych lub przekazanych Bankowi Gospodarstwa Krajowego na podstawie odrębnych ustaw, jest obliczana według wzoru:
2. W kwocie wydatków, o której mowa w ust. 1, i kwocie, o którą pomniejsza się tę kwotę zgodnie z ust. 3, oraz limicie wydatków, o którym mowa w ust. 3, nie uwzględnia się:
1) wydatków budżetu środków europejskich;
2) wydatków na realizację programów finansowanych z udziałem środków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 1 i 3–6;
3) wydatków finansowanych ze środków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 2;
4) wydatków na realizację planu rozwojowego, o którym mowa w art. 5 pkt 7aa ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju w zakresie objętym finansowaniem ze środków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 5d;
5) przepływów finansowych między organami i jednostkami, o których mowa w ust. 1, z tytułu dotacji i subwencji;
6) przepływów finansowych między funduszami zarządzanymi przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego;
7) wydatków na spłaty wartości nominalnych instrumentów dłużnych, w szczególności kredytów, pożyczek oraz dłużnych papierów wartościowych.
2a. Przepływy finansowe między organami i jednostkami, o których mowa w ust. 1, z tytułu dotacji i subwencji obejmują przepływy finansowe między tymi organami i jednostkami wynikające ze stosunków prawnych, które nazwą odpowiadają dotacjom i subwencjom, oraz z innych stosunków prawnych, które wywołują skutki ekonomiczne odpowiadające dotacjom i subwencjom.
<2b. Wydatki i koszty organów i jednostek, o których mowa w ust. 1, pomniejsza się o przepływy finansowe między tymi organami i jednostkami a funduszami utworzonymi, powierzonymi lub przekazanymi Bankowi Gospodarstwa Krajowego na podstawie odrębnych ustaw, które nie są objęte nieprzekraczalnym limitem wydatków określonym w ust. 3.>
Przepis uchylający ust. 2b w art. 112aa wejdzie w życie z dn. 1.01.2026 r. (Dz. U. z 2025 r. poz. 39).
2c. W kwocie wydatków, o której mowa w ust. 1, i kwocie, o którą pomniejsza się tę kwotę zgodnie z ust. 3, oraz limicie wydatków, o którym mowa w ust. 3, uwzględnia się wartość nominalną skarbowych papierów wartościowych przekazanych nieodpłatnie przez organy i jednostki, o których mowa w ust. 1, podmiotom zaliczanym według stanu na dzień 31 marca roku − 1, o którym mowa w ust. 1, do sektora instytucji rządowych i samorządowych w rozumieniu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 549/2013 z dnia 21 maja 2013 r. w sprawie europejskiego systemu rachunków narodowych i regionalnych w Unii Europejskiej.
2d. Kwotę wydatków organów i jednostek, o których mowa w ust. 1, ustaloną z uwzględnieniem ust. 2c, pomniejsza się o wartość nominalną skarbowych papierów wartościowych otrzymanych nieodpłatnie przez te organy i jednostki od innych organów i jednostek, o których mowa w ust. 1.
2e. W kwocie wydatków, o której mowa w ust. 1, oraz limicie wydatków, o którym mowa w ust. 3, nie uwzględnia się wydatków budżetu państwa:
1) z tytułu przekazania środków finansowych innym jednostkom niż jednostki, o których mowa w ust. 1, na spłatę zobowiązań objętych poręczeniem lub gwarancją Skarbu Państwa, zaciągniętych przez te jednostki po dniu 13 marca 2020 r., ale nie późnej niż w dniu 30 czerwca 2023 r.;
2) związanych z udzielonymi przez Skarb Państwa poręczeniami i gwarancjami zobowiązań zaciągniętych przez jednostki inne niż jednostki, o których mowa w ust. 1, po dniu 13 marca 2020 r., ale nie późnej niż w dniu 30 czerwca 2023 r.
[3. Kwota wydatków, o której mowa w ust. 1, pomniejszona o kwotę:
1) prognozowanych w projekcie ustawy budżetowej przedłożonym Sejmowi wydatków jednostek, o których mowa w art. 9 pkt 2, i samorządowych jednostek budżetowych, uwzględniających założenia makroekonomiczne, o których mowa w art. 142 ust. 1 pkt 2 lit. a i b, oraz wieloletnie prognozy finansowe tych jednostek, a także wysokość wydatków wykonanych w latach poprzednich, po odjęciu kwot odpowiadających wielkościom planowanych przepływów, o których mowa w ust. 2 i 2a, od innych organów i jednostek, o których mowa w ust. 1,
2) planowanych wydatków organów i jednostek, o których mowa w art. 139 ust. 2,
3) planowanych kosztów Narodowego Funduszu Zdrowia:
a) określonych w planie finansowym Funduszu zatwierdzonym w terminie, o którym mowa w art. 121 ust. 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 146, 858 i 1222),
b) w przypadku niezatwierdzenia planu finansowego Funduszu w terminie, o którym mowa w art. 121 ust. 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, w wysokości równej planowanym przychodom określonym w planie, o którym mowa w art. 121 ust. 3 tej ustawy
– po odjęciu kwot odpowiadających wielkościom planowanych przepływów, o których mowa w ust. 2 i 2a, od innych organów i jednostek, o których mowa w ust. 1,
4) planowanych wydatków Bankowego Funduszu Gwarancyjnego określonych w planie finansowym Funduszu,
5) planowanych wydatków Funduszu Przeciwdziałania COVID-19, o którym mowa w art. 65 ust. 1 ustawy z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 568, z późn. zm.11) ), oraz wydatków lub kosztów organów i jednostek, o których mowa w ust. 1, których źródłem finansowania są środki Funduszu Przeciwdziałania COVID-19, do których nie mają zastosowania ust. 2 i 2a:
a) określonych w planie finansowym Funduszu Przeciwdziałania COVID-19 zatwierdzonym w terminie, o którym mowa w art. 65 ust. 24a ustawy z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw,
b) w wysokości określonej w planie, o którym mowa w art. 65 ust. 21 ustawy z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw – w przypadku niezatwierdzenia planu finansowego Funduszu Przeciwdziałania COVID-19 w terminie, o którym mowa w art. 65 ust. 24a tej ustawy,
6) planowanych wydatków Funduszu Pomocy, o którym mowa w ustawie z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (Dz. U. z 2024 r. poz. 167, z późn. zm.12) ), oraz wydatków lub kosztów organów i jednostek, o których mowa w ust. 1, których źródłem finansowania są środki Funduszu Pomocy, do których nie mają zastosowania przepisy ust. 2 i 2a:
a) określonych w planie finansowym Funduszu Pomocy zatwierdzonym w terminie, o którym mowa w art. 14 ust. 31 ustawy z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa,
b) w wysokości określonej w planie, o którym mowa w art. 14 ust. 27 ustawy z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa – w przypadku niezatwierdzenia planu finansowego w terminie wymienionym w art. 14 ust. 31 tej ustawy
– oraz powiększona o kwotę prognozowanych na rok n, o którym mowa w ust. 1, działań jednorazowych i tymczasowych po stronie dochodów, o których mowa w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1263 z dnia 29 kwietnia 2024 r. w sprawie skutecznej koordynacji polityk gospodarczych i w sprawie wielostronnego nadzoru budżetowego oraz uchylającym rozporządzenie Rady (WE) nr 1466/97, mających wpływ na dochody organów i jednostek, o których mowa w ust. 1, jeżeli wartość każdego z nich przekracza 0,03 % wartości produktu krajowego brutto prognozowanej w uzasadnieniu projektu ustawy budżetowej na rok n, o którym mowa w ust. 1, przedłożonego Sejmowi, oraz o wartość klauzuli obronnej, o której mowa w ust. 4a, stanowi limit wydatków organów i jednostek, o których mowa w art. 9 pkt 1, państwowych jednostek budżetowych z wyłączeniem organów i jednostek, o których mowa w art. 139 ust. 2, pkt 5–8, państwowych osób prawnych, o których mowa w art. 9 pkt 14, a także funduszy utworzonych, powierzonych lub przekazanych Bankowi Gospodarstwa Krajowego na podstawie odrębnych ustaw z wyłączeniem Funduszu Przeciwdziałania COVID-19, o którym mowa w art. 65 ust. 1 ustawy z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw, oraz Funduszu Pomocy, o którym mowa w ustawie z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa.]
<3. Kwota wydatków, o której mowa w ust. 1, pomniejszona o kwotę:
1) prognozowanych w projekcie ustawy budżetowej przedłożonym Sejmowi wydatków jednostek, o których mowa w art. 9 pkt 2 i 2a, i samorządowych jednostek budżetowych, uwzględniających założenia makroekonomiczne, o których mowa w art. 142 ust. 1 pkt 2 lit. a–b, oraz wieloletnie prognozy finansowe tych jednostek, a także wysokość wydatków wykonanych w latach poprzednich, po odjęciu kwot odpowiadających wielkościom planowanych przepływów, o których mowa w ust. 2 pkt 5 i 6 oraz ust. 2a, od innych organów i jednostek, o których mowa w ust. 1,
2) planowanych wydatków organów i jednostek, o których mowa w art. 139 ust. 2, po odjęciu kwot odpowiadających wielkościom planowanych przepływów, o których mowa w ust. 2 pkt 5 i 6 oraz ust. 2a, od innych organów i jednostek, o których mowa w ust. 1,
3) planowanych wydatków Bankowego Funduszu Gwarancyjnego określonych w planie finansowym Funduszu po odjęciu kwot odpowiadających wielkościom planowanych przepływów, o których mowa w ust. 2 pkt 5 i 6 oraz ust. 2a, od innych organów i jednostek, o których mowa w ust. 1
– oraz powiększona o kwotę prognozowanych na rok n, o którym mowa w ust. 1, działań jednorazowych i tymczasowych po stronie dochodów, o których mowa w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1263 z dnia 29 kwietnia 2024 r. w sprawie skutecznej koordynacji polityk gospodarczych i w sprawie wielostronnego nadzoru budżetowego oraz uchylającym rozporządzenie Rady (WE) nr 1466/97, mających wpływ na dochody organów i jednostek, o których mowa w ust. 1, jeżeli wartość każdego z nich przekracza 0,03 % wartości produktu krajowego brutto prognozowanej w uzasadnieniu projektu ustawy budżetowej na rok n, o którym mowa w ust. 1, przedłożonego Sejmowi, oraz o wartość klauzuli obronnej, o której mowa w ust. 4a, stanowi limit wydatków organów i jednostek, o których mowa w art. 9 pkt 1, państwowych jednostek budżetowych z wyłączeniem organów i jednostek, o których mowa w art. 139 ust. 2, pkt 5–9, państwowych osób prawnych, o których mowa w art. 9 pkt 14, a także funduszy utworzonych, powierzonych lub przekazanych Bankowi Gospodarstwa Krajowego na podstawie odrębnych ustaw.>
Nowe brzmienie ust. 3 w art. 112aa wejdzie w życie z dn. 1.01.2026 r. (Dz. U. z 2025 r. poz. 39).
4. Wielkość korekty kwoty wydatków , o której mowa w ust. 1:
1) w przypadku gdy najbardziej aktualne prognozy Komisji Europejskiej przewidują, że:
a) wartość relacji wyniku nominalnego sektora instytucji rządowych i samorządowych w rozumieniu rozporządzenia Rady (WE) nr 479/2009 z dnia 25 maja 2009 r. o stosowaniu Protokołu w sprawie procedury dotyczącej nadmiernego deficytu załączonego do Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską (Dz. Urz. UE L 145 z 10.06.2009, str. 1, z późn. zm.13) ) do produktu krajowego brutto w roku − 1 lub roku , o których mowa w ust. 1, jest niższa niż -3 %, lub
b) wartość relacji długu sektora instytucji rządowych i samorządowych w rozumieniu rozporządzenia Rady (WE) nr 479/2009 z dnia 25 maja 2009 r. o stosowaniu Protokołu w sprawie procedury dotyczącej nadmiernego deficytu załączonego do Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską do produktu krajowego brutto w roku − 1 lub w roku , o których mowa w ust. 1, jest wyższa niż 60 %
– nie może być wyższa niż dostosowanie fiskalne, wspierające realizację celu fiskalnego w zakresie poziomu wydatków określonego w średniookresowym planie budżetowo-strukturalnym, o którym mowa w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1263 z dnia 29 kwietnia 2024 r. w sprawie skutecznej koordynacji polityk gospodarczych i w sprawie wielostronnego nadzoru budżetowego oraz uchylającym rozporządzenie Rady (WE) nr 1466/97, oraz przestrzeganie wartości odniesienia określonych w art. 126 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej sprecyzowanych w art. 1 Protokołu (nr 12) w sprawie procedury dotyczącej nadmiernego deficytu, załączonego do Traktatu o Unii Europejskiej i Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, obliczone według wzoru:
mowa w ust. 1, przedłożonego Sejmowi produkt krajowy brutto w cenach bieżących w roku , o którym mowa w ust. 1;
2) w przypadkach innych niż określone w pkt 1 – wynosi 0. 4a. Wartość klauzuli obronnej jest równa sumie:
1) różnicy pomiędzy planowanymi wydatkami na zakup sprzętu wojskowego w roku n, o którym mowa w ust. 1, a wartością dostaw sprzętu wojskowego planowanych do otrzymania w roku n, o którym mowa w ust. 1;
2) różnicy pomiędzy wykonanymi wydatkami na zakup sprzętu wojskowego w roku n-2, o którym mowa w ust. 1, a wartością dokonanych dostaw sprzętu wojskowego w roku n-2, o którym mowa w ust. 1;
3) różnicy pomiędzy wartością planowanych na rok n-2, o którym mowa w ust. 1, dostaw sprzętu wojskowego, a planowanymi na rok n-2, o którym mowa w ust. 1, wydatkami na zakup sprzętu wojskowego, uwzględnionej w klauzuli obronnej zawartej w uzasadnieniu projektu ustawy budżetowej na rok n-2, o którym mowa w ust. 1, przedłożonego Sejmowi.
4b. Minister Obrony Narodowej przekazuje Ministrowi Finansów dane dotyczące wartości:
1) planowanych wydatków na zakup sprzętu wojskowego w roku n, o którym mowa w ust. 1, oraz wykonanych wydatków na zakup sprzętu wojskowego w roku n-2, o którym mowa w ust. 1;
2) dostaw sprzętu wojskowego planowanych do otrzymania w roku n, o którym mowa w ust. 1, oraz dokonanych dostaw sprzętu wojskowego w roku n-2, o którym mowa w ust. 1.
4c. Wartości planowanych i wykonanych wydatków oraz planowanych i dokonanych dostaw, o których mowa w ust. 4b, ustala się zgodnie z zasadami ustalania danych, o których mowa w art. 3 ust. 2 lit. c rozporządzenia Rady (WE) nr 479/2009 z dnia 25 maja 2009 r. o stosowaniu Protokołu w sprawie procedury dotyczącej nadmiernego deficytu załączonego do Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, w zakresie wydatków militarnych.
4d. Wartość klauzuli obronnej, o której mowa w ust. 4a, jest obliczana na podstawie danych, o których mowa w ust. 4b, przekazanych Ministrowi Finansów przez Ministra Obrony Narodowej w terminach określonych w przepisach dotyczących prac nad projektem ustawy budżetowej. Do czasu przyjęcia przez Radę Ministrów projektu ustawy budżetowej, w przypadku zaistnienia zmian mających wpływ na wartość klauzuli obronnej, Minister Obrony Narodowej jest obowiązany przekazać niezwłocznie zmienione dane. Minister Obrony Narodowej przekazuje dane w formacie, o którym mowa w art. 8 ust. 2 rozporządzenia Rady (WE) nr 479/2009 z dnia 25 maja 2009 r. o stosowaniu Protokołu w sprawie procedury dotyczącej nadmiernego deficytu załączonego do Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską.
5. (uchylony)
11) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2020 r. poz. 695, 1086, 1262, 1478, 1747, 2157 i 2255, z 2021 r. poz. 1535 i 2368, z 2022 r. poz. 64, 202, 1561, 1692, 1730, 1967, 2127, 2236 i 2687, z 2023 r. poz. 295, 556, 803, 1641, 1785 i 2760 oraz z 2024 r. poz. 834, 859 i 1089.
12) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2024 r. poz. 232, 834, 854, 858, 1089 i 1222.
13) Zmiany wymienionego rozporządzenia zostały ogłoszone w Dz. Urz. UE L 198 z 30.07.2010, str. 1 oraz Dz. Urz. UE L 69 z 08.03.2014, str. 101.
