Dodatkowe dni urlopu na dziecko dla rodzin wielodzietnych

Do Rzecznika Praw Dziecka, Naczelna Rada Adwokacka (NRA), skierowała wniosek o przygotowanie inicjatywy ustawodawczej, która dotyczyć ma zmiany art. 188 Kodeksu pracy. Działanie to ma na celu zwiększenie liczby dni wolnych na opiekę na dziecko dla rodzin wielodzietnych.  Autorzy projektu twierdzą, że obecne przepisy dyskryminują rodziny wielodzietne. 

Spis treści:

• Założenia wniosku o przygotowanie inicjatywy ustawodawczej w sprawie zmiany art. 188 Kodeksu pracy
• Aktualne przepisy KP dotyczące urlopów związanych z rodzicielstwem i dni wolnych na opiekę nad dzieckiem
• Propozycje zmian art. 188 KP – więcej dni wolnych na rodziców z rodzin wielodzietnych

Założenia wniosku o przygotowanie inicjatywy ustawodawczej w sprawie zmiany art. 188 Kodeksu pracy

Naczelna Rada Adwokacka (NRA) skierowała do Rzecznika Praw Dziecka wniosek, którego celem jest nowelizacja art. 188 Kodeksu pracy. Autorzy projektu argumentują swój wniosek tym, że obecne przepisy dyskryminują rodziny wielodzietne. Podkreślają oni, że obowiązujące regulacje naruszają art. 32 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

Autorzy projektu podkreślają, że tak nierówne traktowanie rodzin w sprawie dni wolnych na opiekę nad dzieckiem nie jest prawnie uzasadnione oraz nie ma związku z wartościami zawartymi w konstytucji. 

Naczelna Rada Adwokacka w projekcie nowelizacji przepisów podkreśla również, że regulacje prawne dotyczące m.in. urlopu macierzyńskiego wydłużają czas jego trwania wraz z rosnącą liczbą dzieci, zaś nie dzieje się to w przypadku zwolnienia od pracy z powodu opieki nad dzieckiem do lat 14. Przepisy dotyczące urlopu macierzyńskiego obejmują powiększenie rodziny przez poród lub przysposobienie maksymalnie do pięciorga dzieci. 

Autorzy projektu wnioskują o:

• dwa dni opieki na każde dziecko lub
• co najmniej jeden dzień opieki na każde dziecko.

Proponowane zmiany to bardzo ważny element polityki prorodzinnej. Wnioskodawcy podkreślają, że nowelizacja przepisów nie wpłynie negatywnie na firmy, przedsiębiorców czy budżet państwa, a będzie realną pomocą dla rodzin wielodzietnych. Proponowane zmiany są zgodne z innymi przepisami Kodeksu pracy, które wydłużają dni urlopu proporcjonalnie do posiadanego potomstwa.

Aktualne przepisy KP dotyczące urlopów związanych z rodzicielstwem i dni wolnych na opiekę nad dzieckiem

Obecne przepisy sprawiają, że rodziny wielodzietne mogą czuć się poszkodowane i dyskryminowane. Aktualnie Kodeks pracy gwarantuje dwa dni na opiekę nad dzieckiem do 14 roku życia lub 16 godzin na opiekę nad dzieckiem do 14 roku życia. Należy podkreślić, że rodzic za ten czas zachowuje swoje prawo do wynagrodzenia. 

Warto podkreślić, że w przypadku rodzin wielodzietnych, wymiar dni wolnych od pracy przeznaczonych na opiekę nad dzieckiem do 14 roku życia, może być niewystarczający. Warto zauważyć, że obecnie wymiar dni wolnych przeznaczonych na opiekę nad dzieckiem nie jest proporcjonalny do liczby potomstwa. 

Obecne regulacje prawne nie ograniczają tego w ilu częściach pracownik, może wykorzystać zwolnienie godzinowe od pracy na opiekę nad potomstwem. Teoretycznie pracownik może wykorzystać 16 godzin zwolnienie w 16 częściach po 1 godzinie. Aby skorzystać z omawianego zwolnienia od pracy, rodzic zobligowany jest do złożenia wniosku, na który pracodawca musi wyrazić zgodę. Należy również podkreślić, że nie ma dokładnego zapisu, który mówi o tym, z jakim wyprzedzeniem pracownik powinien powiadomić pracodawcę o zamiarze wykorzystania zwolnienia od pracy na dziecko. 

Warto zauważyć, że prawo do dwóch dni lub 16 godzin zwolnienia od pracy na opiekę nad dzieckiem do 14 roku życia, nie przechodzi na kolejny rok. Niewykorzystane do końca grudnia uprawnienie przepada. Przepisy Kodeksu pracy określają, że pracodawca, który nie wyrazi zgody na wykorzystanie przez pracownika swojego uprawnienia dotyczącego zwolnienia od pracy z powodu opieki nad dzieckiem, podlega karze grzywny od 1000 zł do 30 000 zł.

Propozycje zmian art. 188 KP – więcej dni wolnych na rodziców z rodzin wielodzietnych

Obecnie wymiar urlopu na opiekę nad dzieckiem jest taki sam dla wszystkich pracowników posiadających potomstwo do 14 roku życia. Nowelizacja przepisów ma na celu zwiększenie liczby dni wolnych od pracy na opiekę nad dzieckiem w przypadku rodzin wielodzietnych. Autorzy projektu postulują o dwa dni opieki lub co najmniej jeden dzień opieki na każde dziecko. 

Autorzy projektu zagadnienie to rozpatrują pod kątem praw dziecka. To dlatego Naczelna Rada Adwokacka zdecydowała się złożyć wniosek do Rzecznika Praw Dziecka. Obecnie trwają prace legislacyjne związane z nowelizacją art. 188 Kodeksu pracy.

Kalina Kaczmarek

Trener

Ekspert prawa pracy z 20 letnim doświadczeniem; prowadzi działalność konsultingowo - szkoleniową w zakresie "twardego HR". W latach 2001-2018 była pracownikiem Państwowej Inspekcji Pracy - Okręgowego Inspektoratu Pracy w Gdańsku, na stanowiskach inspektora pracy a następnie starszego inspektora pracy. Doświadczony trener współpracujący z firmami szkoleniowymi, specjalizuje się w problematyce prawnej ochronie pracy, doradca i stały współpracownik wielu przedsiębiorstw i instytucji.

Dowiedz się więcej