Nowy obowiązek informacyjny pracowników w świetle rewolucji Kodeksu Pracy w 2023 roku
- 30 stycznia 2023
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1152 dotyczy przejrzystych oraz przewidywalnych warunków pracy w Unii Europejskiej. Na skutek jej planowanego wdrożenia do polskiego prawa, powstał projekt ustawy zakładający nowelizację Kodeksu Pracy. Planowana nowelizacja Kodeksu Pracy dotyczy zakresu obowiązkowej, dodatkowej informacji związanej z zatrudnieniem pracownika. Jak powinna wyglądać jej treść? Jaki jest dokładny termin, w którym pracodawca będzie miał obowiązek przekazania informacji pracownikowi oraz w jaki sposób będzie musiał to zrobić? Zapoznaj się z poniższym artykułem, aby uzyskać odpowiedzi na te, oraz wiele więcej pytań.
- Ile czasu będzie miał pracodawca na poinformowanie pracownika o dodatkowych informacjach związanych z jego zatrudnieniem po nowelizacji Kodeksu Pracy?
- W jaki sposób pracodawca będzie mógł przekazać informacje o warunkach zatrudnienia po zmianach?
- Czego dotyczyć będzie dodatkowa informacja dodatkowa po zmianach Kodeksu Pracy w 2023 roku?
- Jak będzie wyglądała informacja o warunkach zatrudnienia dla pracownika delegowanego?
- Jak będzie wyglądała informacja o warunkach zatrudnienia dla pracownika wykonującego pracę zdalną?
- Skutki dla pracodawcy nieprzekazania pracownikom informacji o warunkach zatrudnienia – sankcje.
Czym jest obowiązek informacyjny i jakich danych dotyczy?
Obowiązek informacyjny pracowników to wymaganie, zgodnie z którym pracodawca jest zobowiązany dostarczyć pracownikom informacje dotyczące ich zatrudnienia, warunków pracy, praw i obowiązków pracowniczych oraz innych istotnych kwestii związanych z zatrudnieniem. Przykłady danych dotyczących informacji, które pracodawca może być zobowiązany dostarczyć pracownikom w ramach obowiązku informacyjnego, to:
- Umowa o pracę – pracownik powinien otrzymać kopię swojej umowy o pracę, która zawiera warunki zatrudnienia, takie jak wynagrodzenie, czas pracy, okres wypowiedzenia, obowiązki pracownicze, etc.
- Regulamin pracy – jeśli pracodawca ma ustanowiony regulamin pracy, to pracownik powinien otrzymać kopię tego dokumentu. Regulamin określa zasady funkcjonowania w miejscu pracy, np. zasady zachowania, obowiązki w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, itp.
- Informacje o wynagrodzeniach i świadczeniach – pracownik powinien być informowany o wysokości wynagrodzenia, terminach wypłaty, ewentualnych premiach, dodatkach oraz innych świadczeniach, takich jak ubezpieczenie zdrowotne czy emerytalne.
- Prawa i obowiązki pracownika – pracownik powinien być poinformowany o swoich prawach i obowiązkach, w tym o przysługującym mu urlopie, czasie pracy, przerwach, oraz innych aspektach związanych z wykonywaniem pracy.
- Informacje dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy – pracodawca ma obowiązek dostarczyć pracownikom informacje na temat zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, a także dostarczyć odpowiednie szkolenia w tym zakresie.
Ile czasu będzie miał pracodawca na poinformowanie pracownika o dodatkowych informacjach związanych z jego zatrudnieniem po nowelizacji Kodeksu Pracy?
Obecnie obowiązujące przepisy Kodeksu Pracy jasno określają, że pracodawcy zatrudniający pracowników na podstawie umów o pracę, mają 7 dni od momentu zawarcia takiej umowy, na przekazanie informacji dodatkowych związanych z zatrudnieniem.
Planowana nowelizacja Kodeksu Pracy zakłada zmiany związane z terminami przekazania informacji dodatkowej. Według planowanej nowelizacji, pracodawca będzie miał 7 dni od momentu dopuszczenia pracownika do pracy, na przekazanie dodatkowej informacji o warunkach zatrudnienia. Nowe terminy będą obowiązywały zarówno przy zawieraniu umów o pracę, jak i w trakcie trwania stosunku pracy.
Nowelizacja zakłada także, że pracodawca w terminie do 30 dni od dopuszczenia pracownika do pracy, będzie musiał poinformować go o nazwie instytucji zabezpieczenia społecznego, do której wpływają wszystkie składki na ubezpieczenia społeczne związane ze stosunkiem pracy. Będzie zobowiązany także do poinformowania pracownika o zapewnianej przez niego ochronie związanej z zabezpieczeniem społecznym (nie będzie to dotyczyć pracowników, którzy samodzielnie wybrali instytucję zabezpieczenia społecznego!).
W jaki sposób pracodawca będzie mógł przekazać informacje o warunkach zatrudnienia po zmianach?
Pracodawca po zmianach przepisów, będzie mógł przekazać informacje o warunkach zatrudnienia, nie tylko w formie pisemnej, ale także w formie elektronicznej. Jedynym warunkiem, do którego spełnienia będzie zobowiązany pracodawca, będzie wymóg, przesłania informacji w takim formacie, aby pracownik mógł informację wydrukować oraz przechować.
Nowy obowiązek informacyjny w praktyce – dodatkowa informacja po zmianach Kodeksu Pracy w 2023 roku
Po nowelizacji przepisów dodatkowa informacja o warunkach zatrudnienia pracownika będzie znacznie rozszerzona. Znajdą się w niej informacje między innymi o:
- obowiązującym pracownika dobowym i tygodniowym wymiarze czasu pracy;
- przysługujących pracownikowi przerwach w pracy;
- przysługującym pracownikowi dobowym i tygodniowym odpoczynku;
- zasadach dotyczących przerw w godzinach nadliczbowych i rekompensacie;
- zasadach przechodzenia ze zmiany na zmianę – w przypadku pracy zmianowej;
- zasadach dotyczących przemieszczania się między miejscami wykonywania pracy – w przypadku kilku miejsc wykonywania pracy;
- składnikach wynagrodzenia innych niż określone w umowie o pracę oraz świadczeniach pieniężnych lub rzeczowych;
- wymiarze przysługującego pracownikowi płatnego urlopu, w szczególności wypoczynkowego oraz procedur jego przyznawania i ustalania;
- obowiązującej procedurze rozwiązywania stosunku pracy – w tym wymogów formalnych, długości okresów wypowiedzenia oraz terminach odwołania się do sądu pracy;
- prawie pracownika do szkoleń – ogólnych zasadach polityki szkoleniowej pracodawcy;
- układzie zbiorowym pracy lub innych porozumieniach zbiorowych, którymi pracodawca jest objęty;
Uwaga! Nową, rozszerzoną informację o warunkach zatrudnienia, pracodawca będzie musiał przekazać każdemu nowo zatrudnionemu pracownikowi. W przypadku umów zawartych z pracownikami przed wejściem w życie nowelizacji przepisów, pracodawca będzie zobowiązany zaktualizować informacje o warunkach zatrudnienia na wniosek pracownika – będzie miał na to trzy miesiące od momentu wpłynięcia wniosku.
Jeżeli elementy informacji o warunkach zatrudnienia będą zmieniać się u pracownika w przeciągu trwania stosunku pracy, pracodawca będzie musiał aktualizować ich wersję i przekazywać aktualną wersję pracownikowi.
Jak będzie wyglądała informacja o warunkach zatrudnienia dla pracownika delegowanego?
Pracodawca, który oddeleguje pracownika do pracy za granicami kraju na okres przekraczający 4 tygodnie, będzie zobligowany do przekazania mu szczegółowych informacji dotyczących zatrudnienia i wykonywanej przez niego pracy.
W takiej informacji pracodawca będzie musiał umieścić informacje m.in. o:
- państwie/państwach, w których praca będzie wykonywana;
- przewidywanym czasie pracy wykonywanej przez pracownika;
- walucie, w której pracodawca wypłaci pracownikowi wynagrodzenie za pracę;
- świadczeniach pieniężnych lub rzeczowych związanych z wykonywaniem pracy za granicą w przypadku, gdy takie świadczenia przewidują przepisy prawa pracy, chyba że wynika to z umowy o pracę;
- zapewnieniu lub braku zapewnienia powrotu pracownika do kraju;
- warunkach powrotu pracownika do kraju, w przypadku przewidzianego powrotu zza granicy;
Jak będzie wyglądała informacja o warunkach zatrudnienia dla pracownika wykonującego pracę zdalną?
W związku z planowanym wejściem pracy zdalnej do Kodeksu Pracy zmieni się także informacja dodatkowa, dotycząca pracowników wykonujących pracę zdalną. Rozszerzenie informacji będzie dotyczyło:
Art 67 (21) [Treść i sposób przekazania informacji o warunkach zatrudnienia w przypadku wykonywania pracy zdalnej]:
- określenia jednostki organizacyjnej pracodawcy, w której strukturze znajduje się stanowisko pracy pracownika wykonującego pracę zdalną;
- wskazania osoby lub organu odpowiedzialnego za współpracę z pracownikiem wykonującym pracę zdalną oraz upoważnionych do przeprowadzenia kontroli w miejscu wykonywania pracy zdalnej;
Dlaczego pracodawca musi spełnić obowiązek informacyjny? Skutki dla pracodawcy nieprzekazania pracownikom informacji o warunkach zatrudnienia – sankcje.
W przypadku nieprzekazania pracownikowi informacji o warunkach zatrudnienia, pracodawca będzie musiał liczyć się z sankcjami. W przypadku nawet najmniejszego uchybienia (nawet nieumyślnego), pracodawca będzie musiał za nie odpowiedzieć. Przewidywane kary za uchybienia i nieprawidłowości związane z przekazywaniem szczegółowych informacji o warunkach zatrudnienia, będą wynosić od 1000 do nawet 30000 złotych.
Obowiązek informacyjny a przetwarzanie danych osobowych przez administratora
Należy pamiętać, że każdy obowiązek informacyjny powinien zostać spełniony również w zgodności z prawem przetwarzania i ochrony danych osobowych pracownika. Ponieważ zawiera on dane dotyczące tożsamość i dane kontaktowe oraz inne kwestie tak jak np. wynagrodzenie przekazywać dane należy bezpośrednio tak, aby nie mogły dostać się w niepowołane ręce. Ponieważ pracodawca staje się administratorem danych osobowych, powinien stosować się do przepisów RODO dot. zbierania danych i ich przetwarzania. W przeciwnym razie pracownik może dokonać skargi do organu nadzorczego tj. urzędu ochrony danych osobowych lub inspektora ochrony danych.