Wypowiedzenia umowy o pracę za porozumieniem stron

Jesteś zatrudniony na umowie o pracę i nie wiesz, czy obowiązuje Cię okres wypowiedzenia? Zarządzasz własną firmą? Chcesz wiedzieć jakie masz prawa w zakresie wypowiedzenia umowy o pracę? Przeanalizowaliśmy dla Was temat wypowiedzenia umowy o pracę, szczegółowy opis zagadnienia, znajdziecie w tekście poniżej.

Spis treści:

• Wypowiedzenie umowy o pracę
• Porozumienie stron, a zachowanie okresu wypowiedzenia
• W jakich sytuacjach można odstąpić od zachowania okresu wypowiedzenia?
• Pytania i odpowiedzi

Wypowiedzenie umowy o pracę

Umowa o pracę zawierana jest najczęściej pomiędzy pracodawcą, a pracownikiem. Jest to jedna z najbardziej zasadnych form nawiązywania współpracy, ze względu na warunki jakie oferuje. Zapewnia komfort zatrudnienia zarówno przedsiębiorcy, jak i samemu zatrudnionemu, poprzez jasno określone w niej regulacje prawne.

W przypadku, kiedy jedna ze stron zdecyduje się na rozwiązanie umowy o pracę, należy odnieść się do regulacji zawartych w Kodeksie Pracy (Dz.U. 1974 Nr 24 poz. 141).

Art. 30. Ust. 1 Opisuje wszystkie sytuacje, w których umowa o pracę rozwiązuje się:

• na mocy porozumienia stron – przez złożenie oświadczenia jednej ze stron, pod warunkiem kiedy obie strony wyrażają zgodę na zawarte w porozumieniu warunki;
• rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem - przez oświadczenie jednej ze stron z zachowaniem okresu wypowiedzenia;
• rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia - przez oświadczenie jednej ze stron bez zachowania okresu wypowiedzenia;
• z upływem czasu, na który była zawarta.

Dodatkowo, aby rozwiązać umowę o pracę należy odnieść się do zapisów (w Art. 30, Ust. 3,4), mówiących o tym, że oświadczenie każdej ze stron o wypowiedzeniu lub rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia powinno nastąpić na piśmie. W oświadczeniu pracodawcy, o wypowiedzeniu umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony lub o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia, powinna być wskazana przyczyna uzasadniająca wypowiedzenie lub rozwiązanie umowy.

Porozumienie stron, a zachowanie okresu wypowiedzenia

Wspomniane wyżej rozwiązanie umowy o pracę na podstawie porozumienia stron, może zostać zainicjowane przez każdą ze stron. Warunkiem zaistnienia takiej możliwości rozwiązania stosunku pracy jest obopólna zgodna na przedstawione w nim warunki. Porozumienie powinno zostać złożone na piśmie, a na jego podstawie można m.in. skrócić okres wypowiedzenia, z ustaleniem konkretnej daty zakończenia współpracy lub zupełnie odstąpić od stosowania okresu wypowiedzenia i rozwiązać umowę w trybie natychmiastowym, w momencie złożenia. Tę formę zakończenia współpracy można zastosować przy każdym rodzaju umowy o pracę.

Natomiast zachowanie okresu wypowiedzenia, zapewnia ochronę zarówno pracodawcy – przed nagłą utratą pracownika, jak i osobie zatrudnionej przed jej niezwłoczną utratą, a co za tym idzie jest to regulowane prawnie zabezpieczenie interesów obu stron. W zależności od rodzaju zawartej umowy Kodeks Pracy przewiduje:

(Art. 36. Ust. 1.) „Okres wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony i umowy o pracę zawartej na czas określony jest uzależniony od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy i wynosi:

• 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy;
• 1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy;
• 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.

Dodatkowo warto podkreślić, że czas wypowiedzenia umowy o pracę na okres próbny jest określony inaczej niż w przytoczonych powyżej przypadkach i (zgodnie z Art. 34) wynosi odpowiednio:

• 3 dni robocze, jeżeli okres próbny nie przekracza 2 tygodni;
• 1 tydzień, jeżeli okres próbny jest dłuższy niż 2 tygodnie;
• 2 tygodnie, jeżeli okres próbny wynosi 3 miesiące.”

W jakich sytuacjach można odstąpić od zachowania okresu wypowiedzenia?

Kodeks Pracy, (w zgodzie z Art. 55, Ust.1,2) przewiduje możliwość odejścia pracownika z pracy bez zachowania okresu wypowiedzenia w sytuacjach, gdy:

• zostanie wydane orzeczenie lekarskie stwierdzające szkodliwy wpływ wykonywanej pracy na zdrowie pracownika, a pracodawca nie przeniesie go w terminie wskazanym w orzeczeniu lekarskim do innej pracy, odpowiedniej ze względu na stan jego zdrowia i kwalifikacje zawodowe
• pracodawca dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika, dodatkowo w tym przypadku zatrudniony może starać się o odszkodowanie

Pracownik jest zobowiązany do złożenia oświadczenia jeśli nie zachowuje okresu wypowiedzenia. Musi tym samym podać przyczynę swojej decyzji. Jeżeli nie występują warunki opisane powyżej, nieobecność pracownika w pracy w czasie trwania okresu wypowiedzenia traktuje się jako porzucenie stanowiska pracy. Co w dalszej konsekwencji może prowadzić do zwolnienia dyscyplinarnego oraz zapisu odpowiedniej adnotacji w świadectwie pracy.

Natomiast normy prawne zwalniające pracodawcę z zachowywania okresu wypowiedzenia opisane są w Art.52 oraz Art.53 Kodeksu Pracy.

Pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika w razie:

• ciężkiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych (np. nie stosowanie się do zasad BHP);
• popełnienia przez pracownika w czasie trwania umowy o pracę przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku, jeżeli przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem;
• zawinionej przez pracownika utraty uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.
• niezdolności pracownika do pracy wskutek choroby trwa dłużej niż: 3 miesiące (przy zatrudnieniu krótszym niż 6 miesięcy); łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku oraz pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze 3 miesiące
• usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy (z innych przyczyn niż wyżej wymienione), trwającej dłużej niż 1 miesiąc

Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika może nastąpić do 1 miesiąca od uzyskania przez pracodawcę wiadomości o występującej okoliczności uzasadniającej rozwiązanie umowy. Złożenie wypowiedzenia w późniejszym czasie będzie niezasadne.

Pytania i odpowiedzi:

Jak można wypowiedzieć umowę o pracę? Aby wypowiedzieć umowę o pracę należy złożyć pisemnie odpowiednie oświadczenie do pracodawcy.

Na czym polega porozumienie stron? Warunkiem zaistnienia takiej możliwości rozwiązania stosunku pracy jest obopólna zgoda (pracodawcy i pracownika) na przedstawione w nim warunki. Na jego podstawie można skrócić okres wypowiedzenia.

Czym jest okres wypowiedzenia? Okres wypowiedzenia to czas określony umową, w którym pracownik zobowiązany jest pozostać w zatrudnieniu u pracodawcy, już po złożeniu rezygnacji z jej dalszego wykonywania. Obowiązuje zarówno pracownika jak i pracodawcę, a czas jego trwania określony jest przez Kodeks Pracy, w zależności od zawartej wcześniej umowy o pracę.

W jakich sytuacjach można odstąpić od zachowania okresu wypowiedzenia? Ze strony pracownika, w sytuacjach:

• wydania orzeczenia lekarskiego stwierdzającego szkodliwy wpływ wykonywanej pracy na pracownika;
• pracodawca dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika

Ze strony pracodawcy, jeśli dojdzie do:

• ciężkiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych
• popełnienia przez pracownika w czasie trwania umowy o pracę przestępstwa
• zawinionej przez pracownika utraty uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.
• niezdolności pracownika do pracy wskutek długotrwałej choroby
• usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy trwającej dłużej niż 1 miesiąc

Kalina Kaczmarek

Trener

Ekspert prawa pracy z 20 letnim doświadczeniem; prowadzi działalność konsultingowo - szkoleniową w zakresie "twardego HR". W latach 2001-2018 była pracownikiem Państwowej Inspekcji Pracy - Okręgowego Inspektoratu Pracy w Gdańsku, na stanowiskach inspektora pracy a następnie starszego inspektora pracy. Doświadczony trener współpracujący z firmami szkoleniowymi, specjalizuje się w problematyce prawnej ochronie pracy, doradca i stały współpracownik wielu przedsiębiorstw i instytucji.

Dowiedz się więcej