Godziny ponadwymiarowe nauczyciela - Co przyniosły zmiany w 2023 roku?

W odpowiedzi na postulaty Konwentu Powiatów Województwa Śląskiego, Ministerstwo Edukacji i Nauki (MEiN) zapowiedziało przewidziane zmiany w Karcie Nauczyciela, które umożliwią przydzielenie nauczycielom pracującym w liceach ogólnokształcących, technikach oraz branżowych szkołach I stopnia dodatkowych godzin ponadwymiarowych w nadchodzącym roku szkolnym 2023/2024. Nowa regulacja przewiduje możliwość przekroczenia dotychczasowego wymiaru godzin ponadwymiarowych, zgodnie z wyraźnymi zezwoleniami ze strony nauczyciela.

W tym artykule wyjaśniamy najważniejsze kwestie dotyczące nowych postulatów i podpowiadamy jaki wpływ mają one na pracę nauczycieli. 

Spis treści:

• Czym są ponadwymiarowe godziny nauczycieli?
• Zasady przyznawania godzin ponadwymiarowych
• Jak poprawnie wyliczyć większy wymiar godzin?
• Zmiany w godzinach ponadwymiarowych w roku szkolnym 2023/2024 – kogo dotyczą?
• Limit godzin ponadwymiarowych
• Praktyczne porady

Czym są ponadwymiarowe godziny nauczycieli?

Godziny ponadwymiarowe dla nauczycieli są dodatkowymi godzinami zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych, które są przydzielane ponad tygodniowy wymiar obowiązkowych zajęć określony w Karcie Nauczyciela w art. 35 ust. 1. Istotne jest zaznaczenie, że godziny ponadwymiarowe nie należy utożsamiać z godzinami nadliczbowymi, które reguluje art. 151 Kodeksu pracy. Są to godziny, które przekraczają ustaloną pensum nauczyciela, ale nie są uznawane za czas przepracowany ponad ogólną normę czasu pracy określoną w art. 42 ust. 1 Karty Nauczyciela.

Zasady przyznawania godzin ponadwymiarowych

Mianowicie, godziny ponadwymiarowe stanowią formę dodatkowych zajęć nauczyciela w ramach jego nauczycielskich obowiązków, jednak nie skutkują one zwiększeniem normy czasu pracy w wymiarze ponad ustaloną dla nauczyciela. Są to świadczenia nauczycielskie wykraczające poza regularne wymagania, zasadniczo mające na celu podniesienie jakości edukacji oraz umożliwienie elastycznego dostosowania pracy nauczycieli do indywidualnych potrzeb i wymagań szkoły.

Niniejsze wyjaśnienie ma na celu uniknięcie mylnego utożsamiania godzin ponadwymiarowych z nadliczbowymi oraz podkreślenie, że zgodnie z Kodeksem pracy, nauczyciele nie powinni przekraczać ogólnej normy czasu pracy przydzielonej im na dany okres. Przydzielenie godzin ponadwymiarowych jest jedynie uzupełnieniem ich standardowych obowiązków i nie wpływa na całkowity czas przepracowany przez nauczyciela.

Jak poprawnie wyliczyć większy wymiar godzin?

Zgodnie z obowiązującym rozporządzeniem, wynagrodzenie nauczycieli z tytułem magistra i przygotowaniem pedagogicznym jest uzależnione od ich stopnia awansu. Dla nauczyciela początkującego wynosi 3690 zł brutto, dla nauczyciela mianowanego 3890 zł brutto, a dla nauczyciela dyplomowanego 4550 zł brutto. Cenę jednej nadgodziny można obliczyć, dzieląc przyznaną nauczycielowi stawkę wynagrodzenia zasadniczego przez miesięczną liczbę godzin tygodniowego obowiązkowego wymiaru zajęć. Na tej podstawie określa się wartość jednej godziny pracy ponadwymiarowej, która wynosi odpowiednio 49,3 zł brutto dla nauczyciela początkującego, 51,9 zł brutto dla nauczyciela mianowanego oraz 60,7 zł brutto dla nauczyciela dyplomowanego.

Przy założeniu, że średnia liczba godzin ponadwymiarowych w miesiącu wynosi 14 godzin, można obliczyć dodatkowe wynagrodzenie, jakie przeciętny nauczyciel otrzyma za pracę ponadwymiarową. Dla nauczyciela początkującego wyniesie to 690,2 zł brutto, dla nauczyciela mianowanego 726,6 zł brutto, a dla nauczyciela dyplomowanego 849,8 zł brutto.

Dla nauczycieli z tytułem magistra bez przygotowania pedagogicznego lub z tytułem licencjata, ich wynagrodzenie zasadnicze będzie niższe, co wpłynie na ostateczne wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe. Dla tych nauczycieli wynagrodzenie zależne od stopnia awansu wynosi odpowiednio 3600 zł, 3700 zł i 3960 zł brutto.

Warto zauważyć, że powyższe obliczenia mają charakter orientacyjny i są bazowane na obowiązujących przepisach i stawkach wynagrodzeń w danym okresie czasu. Wynagrodzenie nauczycieli może różnić się w zależności od konkretnych warunków pracy oraz obowiązujących przepisów i umów zawartych w danym kraju lub regionie.

Zmiany w godzinach ponadwymiarowych w roku szkolnym 2023/2024 – kogo dotyczą?

Zgodnie z zapowiedziami na rok szkolny 2023/2024, nauczycielom zatrudnionym w liceum ogólnokształcącym, technikum oraz branżowej szkole I stopnia będzie przysługiwało prawo do przydzielenia godzin ponadwymiarowych w liczbie przekraczającej limit ½ tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć. Oznacza to, że nauczyciele w tych typach szkół będą mogli wykonywać dodatkowe godziny zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych ponad ustaloną minimalną liczbę godzin, którą obowiązuje ich na podstawie regulacji Karty Nauczyciela.

Wprowadzenie tej zmiany ma na celu zwiększenie elastyczności w organizacji pracy nauczycieli oraz umożliwienie dostosowania obciążeń nauczycielskich do indywidualnych potrzeb i specyfiki poszczególnych szkół. Wprowadzenie możliwości przyznawania większej liczby godzin ponadwymiarowych pozwoli nauczycielom na większy wkład w edukację uczniów oraz może przyczynić się do podniesienia jakości świadczonych usług edukacyjnych.

Więcej na temat zmian w tym zakresie dowiesz się ze szkolenia: Czas pracy nauczyciela 2023

Limit godzin ponadwymiarowych

Jednakże, pomimo możliwości przekroczenia limitu ½ tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć, warto zauważyć, że nauczyciele będą wykonywać te dodatkowe godziny na zasadach określonych w przepisach Karty Nauczyciela. Oznacza to, że należy zachować ostrożność w przydzielaniu godzin ponadwymiarowych, aby nie przekroczyć ogólnej normy czasu pracy nauczyciela, co jest uregulowane w art. 42 ust. 1 Karty Nauczyciela.

Ostateczne zasady przydzielania większej liczby godzin ponadwymiarowych zostaną prawdopodobnie określone w przepisach wykonawczych lub aktach normatywnych wydanych przez odpowiednie instytucje edukacyjne, w oparciu o konsultacje z interesariuszami, w tym ze środowiskiem nauczycielskim.

Godziny ponadwymiarowe nauczyciela - Praktyczne porady:

Doradcy z Centrum Szkoleń Verte radzą, NAUCZYCIELU:

• Sprawdź, od czego uzależniona jest wysokość przewidywanego wynagrodzenia.
• Zapoznaj się z dokładnymi zasadami przyznawania wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe.
• Sprawdź, jak na wynagrodzenie wpływa poziom zdobytego wykształcenia.

Masz pytania? Potrzebujesz profesjonalnego doradztwa? Skorzystaj ze wsparcia szkoleniowego firmy Verte, w którym oddajemy doświadczenie naszych ekspertów do Twojej dyspozycji lub dołącz do nas na Facebooku.

Ewa Bielecka

Trener

Absolwentka Uniwersytetu Gdańskiego na Wydziale Prawa i Administracji  - kierunek: Administracja oraz  Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach na Wydziale Prawa i Administracji kierunek: Prawo. Długoletni pracownik działu Prawnego w  Państwowej  Inspekcji Pracy Oddział w Koszalinie, wykładowca prawa pracy i ubezpieczeń społecznych  –  na Gdańskiej Wyższej Szkole Humanistycznej Filia w Koszalinie, wykładowca prawa pracy na studiach podyplomowych –  na Politechnice Koszalińskiej,  wykładowca prawa pracy na studiach podyplomowych  -  w Europejskim Centrum Edukacyjnym w Koszalinie. Obecnie prowadzi własną działalność gospodarczą, zajmuje się szkoleniami i doradztwem z zakresu prawa pracy. Ekspert z zakresu prawa pracy, specjalista ds. doradztwa kadrowego i regulaminów pracy, doświadczony trener. Wieloletni pracownik Państwowej Inspekcji Pracy.

Dowiedz się więcej