Zasady bezpieczeństwa na wycieczkach szkolnych - BHP na wycieczkach

Wycieczki szkolne i turystyka poszerzają horyzonty, rozwijają wiedzę i pogłębiają relacje uczestników wycieczki. Podczas wycieczek szkolnych należy pamiętać jednak o tym, że bezpieczeństwo uczestników to podstawa. Sprawdź, jakie zasady bezpieczeństwa na wycieczkach szkolnych obowiązują. Szczegółowe zasady dotyczące organizowania wycieczek szkolnych określone są w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 maja 2018 r. w sprawie warunków i sposobu organizowania przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki krajoznawstwa i turystyki (Dz.U. z 2018 r. poz. 1055). Spis treści:

• Odpowiedzialność dyrektora za wycieczki szkolne
• Kierownik wycieczki - kto może nim być?
• Opiekun wycieczki - zadania
• Odpowiedzialność nauczycieli na wycieczce szkolnej
• Liczba opiekunów na wycieczce - ile uczniów na jednego opiekuna?
• Czy nauczyciel wspomagający może być opiekunem na wycieczce?
• Zasady bezpieczeństwa na wycieczkach szkolnych - kąpieliska
• Wycieczki zagraniczne

Odpowiedzialność dyrektora za wycieczki szkolne

Odpowiedzialność za zorganizowanie wycieczki szkolnej ponosi dyrektor szkoły. Wycieczka szkolna (jej organizacja oraz program) powinny zostać dopasowane do wieku uczestników, ich zainteresowań, potrzeb, stanu zdrowia oraz umiejętności. Na organizację wycieczki szkolnej, zgodę wyraża dyrektor, zatwierdzając kartę wycieczki. Zadaniem dyrektora szkoły jest wyznaczenie kierownika wycieczki oraz opiekunów z zatrudnionych w szkole pracowników pedagogicznych.  Należy pamiętać, że dyrektor szkoły może wyrazić zgodę na łączenie przez pedagoga funkcji kierownika wycieczki i opiekuna wycieczki

Kierownik wycieczki - kto może nim być?

Kierownik wycieczki wybierany jest przez dyrektora szkoły. Kierownik wycieczki to osoba zatrudniona w szkole, która posiada wykształcenie pedagogiczne. Do zadań kierownika wycieczki należy m.in.:

• opracowanie programu i regulaminu wycieczki,
• zapoznanie z programem, regulaminem, zasadami bezpieczeństwa, trasą i celem wycieczki rodziców, opiekunów i uczniów,
• określenie zadań opiekunów wycieczki,
• organizacja i nadzór transportu, wyżywienia i noclegu dla uczniów i opiekunów wycieczki.

Odpowiedzialność nauczycieli na wycieczce szkolnej

Nauczyciele, którzy są opiekunami na wycieczce szkolnej odpowiedzialni, są przede wszystkim za zapewnienie uczestnikom należytej opieki i bezpieczeństwa podczas wycieczek. Opiekun musi uzyskać zgody rodziców na wycieczkę oraz wymagane oświadczenia.  Organizator wycieczki i wychowawca może organizować dzieciom czas wolny, zwiedzać wraz z dziećmi oraz może pomóc zaopatrzyć się w odpowiednie artykuły tj. napój. Dodatkowo opiekun powinien sprawdzać aktualności pogodowe i dopasowywać ubiór oraz aktywności do warunków pogodowych. 

Opiekunowie - zadania

Opiekun wycieczki, przede wszystkim, sprawuje opiekę nad powierzonymi mu uczniami. W ramach sprawowanej opieki ma obowiązek współdziałać z kierownikiem wycieczki w zakresie realizacji programu wycieczki i przestrzegania jej regulaminu. Dodatkowo, opiekun wycieczki sprawuje nadzór nad przestrzeganiem regulaminu wycieczki przez uczniów, a szczególną uwagę powinien zwracać na kwestie bezpieczeństwa. Opiekun wycieczki zobowiązany jest również sprawdzać stan liczbowy jej uczestników przed wyruszeniem z każdego miejsca pobytu, w czasie zwiedzania, przejazdu oraz po przybyciu do punktu docelowego.

Wycieczka w niekorzystnych warunkach pogodowych

Zgodnie z zapisami rozporządzenia dotyczącego bezpieczeństwa i higieny niedopuszczalne jest realizowanie wycieczek podczas burzy, śnieżycy i gołoledzi.

Liczba opiekunów na wycieczce - ile uczniów na jednego opiekuna?

Zadaniem opiekuna wycieczki jest zapewnienie opieki oraz bezpieczeństwa uczniom. Jeżeli chodzi o liczbę opiekunów na wyciecze szkolne, to żaden przepis z zakresu szeroko pojętego prawa oświatowego nie wskazuje sztywnych ram w tym zakresie. W rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1604) określono najważniejsze czynniki jakie dyrektor musi mieć na uwadze przy planowaniu wycieczki. Wśród tych czynników są: wiek, stopień rozwoju psychofizycznego, stan zdrowia i ewentualną niepełnosprawność uczestników, specyfikę i warunki tego wyjścia. Od oceny Dyrektora zależy to ilu opiekunów pojedzie na wycieczkę.

Czy nauczyciel wspomagający może być opiekunem na wycieczce?

Tak. Nauczyciel wspomagający może pełnić funkcję opiekuna na wycieczce, jeżeli pozwala na to cel i charakter wycieczki.

Zasady bezpieczeństwa na wycieczkach szkolnych - kąpieliska

Należy pamiętać, że organizując wycieczkę szkolną nad wodę, każdy uczestnik wycieczki musi zostać zaznajomiony z regulaminem kąpieliska. Uczeń może korzystać jedynie  z kąpielisk i pływalni strzeżonych. Nad kąpiącymi się uczestnikami wycieczki, stały dozór powinien pełnić ratownik wodny. Kierowca wynajętego autokaru musi przestrzegać przepisów ruchu drogowego, aby jazda drogą publiczną była bezpieczna.

Wycieczki zagraniczne

W przypadku wycieczki organizowanej za granicą dyrektor szkoły jest obowiązany poinformować organ prowadzący i organ sprawujący nadzór pedagogiczny o organizowaniu takiej wycieczki, przekazując kartę wycieczki. Ponadto, szkoła ma obowiązek zawrzeć umowę ubezpieczenia od następstw nieszczęśliwych wypadków i kosztów leczenia na rzecz osób biorących udział w wycieczce, o ile obowiązek zawarcia takiej umowy nie wynika z odrębnych przepisów. Dodatkowo, kierownik wycieczki lub co najmniej jeden opiekun wycieczki zna język obcy na poziomie umożliwiającym porozumiewanie się w krajach tranzytowych i kraju docelowym.