Zmiana czasu a praca w nocy. Czas pracy i wynagrodzenie - Zasady

Zastanawiasz się, jak zmiana czasu wpływa na czas pracy pracownika, który swoją pracę wykonuje w nocy? W 2023 roku zmiana czasu z letniego na zimowy nastąpiła w nocy z 28 na 29 października. Efektem tego było przestawienie zegarków z godziny 3.00 na godzinę 2.00. Jak zmiana czasu z letniego na zimowy wpływa na wynagrodzenie pracowników? 

Spis treści:

• Zasady pracy w godzinach nocnych w 2023 roku
• Dodatek za pracę w godzinach nocnych
• Praca w porze nocnej a zmiana czasu z letniego na zimowy - czy występują nadgodziny?
• Jakie wynagrodzenie i dodatki dla pracownika w związku ze zmianą czasu?
• Praca w porze nocnej a zmiana czasu z zimowego na letni - zasady i wynagrodzenie

Czas pracy w porze nocnej - zasady pracy w godzinach nocnych w 2023 roku

Praca w porze nocnej obejmuje okres pomiędzy godziną 21.00 a 7.00. Praca wykonywana w nocy wynosi 8 godzin. Przepisy te zostały określone w art. 151(7) Kodeksu pracy. Należy również pamiętać, że prawo pracy mówi o tym, że pracownik, który w każdej dobie pracuje co najmniej 3 godziny w porze nocnej, również jest pracownikiem pracującym w nocy. W porze nocnej pracuje również pracownik, u którego co najmniej ¼ czasu pracy w okresie rozliczeniowym przypada na porę nocną. Pracownik, który wykonuje swoją pracę w nocy, nie może pracować więcej niż 8 godzin, jeżeli praca, którą wykonuje jest szczególnie niebezpieczna, związana z dużym wysiłkiem fizycznym lub umysłowym za wyjątkiem pracowników zarządzających w imieniu pracodawcy zakładem pracy oraz przypadków prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia, lub usunięcia awarii.

Wynagrodzenie za pracę - Dodatek za pracę w godzinach nocnych

Pracownikowi, który wykonuje swoją pracę w godzinach nocnych, przysługuje dodatkowe wynagrodzenie. Wynosi ono 20% stawki godzinowej, która wynika z minimalnego wynagrodzenia za pracę, za każdą godzinę pracy w porze nocnej. Dodatek nocny doliczany jest do wynagrodzenia pracownika. Aby ustalić wysokość stawki godzinowej, która wynika z minimalnego wynagrodzenia za pracę, należy podzielić minimalne wynagrodzenie przez liczbę godzin wynikających z wymiaru czasu pracy pracownika w danym miesiącu. Tak więc w październiku 2023 r. wysokość dodatku za pracę w nocy wynosi 4,09 zł brutto, w listopadzie 2023 r. wynosi 4,50 zł, zaś w grudniu 2023 r. 4,74 zł.  

Jak obliczyć godziny nadliczbowe? Tego dowiesz się na szkoleniu. Kliknij w poniższą grafikę i poznaj jego program.

Praca w porze nocnej a zmiana czasu z letniego na zimowy - czy występują nadgodziny?

Zmiana czasu z letniego na zimowy powoduje wydłużenie czasu pracy o godzinę. Pracownik, który tego dnia pełni swoje obowiązki w godzinach nocnych przekracza wymiar czasu pracy, czyli są to godziny nadliczbowe. Pracownik tej nocy będzie w pracy nie 8, a 9 godzin.  Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy, jeżeli pracownik wykonuje swoją pracę przez godzinę dłużej - w związku ze zmianą czasu z letniego na zimowy, to należy to zrekompensować pracownikom. 

Z powodu zmiany czasu z letniego na zimowy należy wypłacić pracownikom dodatek za pracę w godzinach nadliczbowych lub udzielić czasu wolnego w wymiarze o połowę wyższym niż liczba przepracowanych nadgodzin (jeśli to pracodawca udziela czasu wolnego).

Praca w porze nocnej przy zmianie czasu z letniego na zimowy

Wiemy już, że czas pracy w nocy z 28 na 29 października 2023, podczas zmiany czasu z letniego na zimowy, wydłużył się z 8 do 9 godzin. Kodeks pracy jasno określa, że praca w godzinach nadliczbowych wykonywana w nocy skutkuje wypłatą wynagrodzenia za pracę z dodatkiem nocnym wynoszącym 20% stawki godzinowej (wynikającej z minimalnego wynagrodzenia za pracę) oraz dodatkiem za nadgodziny, który wynosi 100% stawki godzinowej. 

Jakie wynagrodzenie i dodatki dla pracownika w związku ze zmianą czasu?

Aby zrekompensować pracownikowi przepracowaną nadgodzinę wynikająca ze zmiany czasu letniego na zimowy, pracodawca może wybrać jedno z trzech rozwiązań:

1. Wypłata wynagrodzenia z dodatkiem nocnym oraz dodatkiem za godzinę nadliczbową,
2. Udzielenie czasu wolnego na wniosek pracownika, za 1 godzinę nadliczbową w wymiarze 1 godziny,
3. Przyznanie czasu wolnego z inicjatywy pracodawcy. Czas wolny przyznawany jest w wymiarze 1,5 godziny wolnego.

Więcej na temat rozliczania i ustalania harmonogramów godzin pracy w różnych systemach dowiesz się na szkoleniu. Kliknij poniższą grafikę i poznaj jego program.

Praca w porze nocnej a zmiana czasu z zimowego na letni - zasady i wynagrodzenie

W związku ze zmianą czasu zimowego na letni, pracownicy, którzy będą pełnić swoje obowiązki w godzinach nocnych, przepracują o 1 godzinę mniej. Pracodawca jednak jest zobowiązany do wypłaty wynagrodzenia za taką liczbę godzin, jaką pracownicy byli zobowiązani przepracować w danym okresie rozliczeniowym zgodnie z wymiarem czasu pracy. 

Jak rozliczyć czas pracy w zadaniowym systemie? Tego dowiesz się na szkoleniu. Kliknij poniższą grafikę i poznaj szczegóły.

Zmiana czasu a praca w nocy - Jak rozliczyć czas pracy

Zmiana czasu z zimowego na letni nie może spowodować obniżenia wynagrodzenia za pracę. Oznacza to, że pracownik pracujący w nocy podczas zmiany czasu z zimowego na letni wykazał chęci do pracy, jednak to nie z jego winy czas pracy został skrócony. Pracodawca jest obowiązany wypłacić wynagrodzenie za nieprzepracowaną godzinę z powodu zmiany czasu.

Kalina Kaczmarek

Trener

Ekspert prawa pracy z 20 letnim doświadczeniem; prowadzi działalność konsultingowo - szkoleniową w zakresie "twardego HR". W latach 2001-2018 była pracownikiem Państwowej Inspekcji Pracy - Okręgowego Inspektoratu Pracy w Gdańsku, na stanowiskach inspektora pracy a następnie starszego inspektora pracy. Doświadczony trener współpracujący z firmami szkoleniowymi, specjalizuje się w problematyce prawnej ochronie pracy, doradca i stały współpracownik wielu przedsiębiorstw i instytucji.

Dowiedz się więcej